KİM BU YABAN ? Kitabımızın incelemesine geçmeden önce Yakup Kadri'nin edebiyat serüvenine özetle değineceğim. Meşrutiyet'in ilanıyla Fecr-i Ati topluluğunda kendilerine yer bulan genç kalemlerden biridir Yakup Kadri. "Sanat, sanat içindir, muhterem ve şahsidir" düsturuyla hareket ettikleri bu akım kısa sürecektir. Yazarların yolları kısa sürede ayrılır. Balkan Savaşları'ndan ve Kurtuluş Savaşı'ndan etkilenen Yakup Kadri toplumcu gerçekçi istikamette kalem oynatmaya başlar. İşbu Yaban da hem Yakup Kadri'nin, hem de kendi döneminin en güçlü en çarpıcı eserlerinden biridir. Eseri güçlü kılan dilin işlevi ve konunun işleniş biçimidir şüphesiz. Baş kahramanımız, İstanbul'un içinde bulunduğu vaziyetin vehametinden boğulan yüzbaşı Ahmet Celal'dir. Porsuk Çayı havzasında ücra bir yerleşime atar kendini. (Akarsuyun konumundan anlarız ki bahsi geçen köy Ankara-Eskişehir taraflarındadır.) Genel görünüm itibariyle Köylü ile Türk münevveri arasındaki uçurumları sert bir üslupla gibi dile getirir Yakup Kadri. Hep beraber şu tirada göz atalım.Bitmeyen çile, hep o makus talih... • "Anadolu halkının bir ruhu vardı; nüfuz edemedin. Bir kafası vardı; aydınlatamadın. Bir vücudu vardı besleyemedin. Üstünde yaşadığı bir toprak vardı; işletemedin. Onu hayvani duyguların, cehaletin, yoksulluğun ve duyguların, ve kıtlığın elinde bıraktın. O, katı toprakla kuru göğün arasında bir yabani ot gibi bitti. Şimdi elinde orak, buraya hasada gelmişsin! Ne ektin ki, ne biçeceksin?." Devlet-aydın ikilisinin yanısıra köylülerin kendilerine has çirkinliklerini de vurgular yazarımız. Sakın ola ki köylüyü hakir gördüğünü sanmayın. Okulsuz, yolsuz, hekimsiz, bilgisiz, devletsiz bırakılan köylünün durumunun tespitidir yapılan. Öyle ki Kurtuluş Mücadelesi'nden bihaberlerdir. Şuursuzca Yunan askerlere yataklık ederler. Son notumu iliştirerek bitiriyorum yazımı. Milli Edebiyat Dönemi'ne ait eserler okunurken, bu kitaplara kaynak olan bilgilerin peşinden gidilmelidir mutlaka.

YabanYakup Kadri Karaosmanoğlu · İletişim Yayınları · 202144,2bin okunma

··

179 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

M. Sadık