İnsan nasıl yaşardı sahi? Ya da açlıkla sınanabilir miydi? Jean Valjean’ın şu sözü beni oldukça derinden etkilemişti; “14 yaşımdayken karnımı doyurmak için bir parça ekmek çaldığımda beni zindana attılar ve orada tam 6 ay bedava ekmek verdiler.” Çok ama çok garip değil mi? Gerçi şu hayatta garip olamayan tek bir şey var mıydı ki.. Javert’in her türlü suçluya duyduğu empati eksikliğine ne demeli? Bir yerlere gelmek, makam sahibi olmak insanı değerlerinden bu kadar eksiltmemeliydi. Ahh Fantine! Eminim hepimizin her Thenardier lerin bölümleri geldiğinde içleri sızladı ve Fantine ‘in kızı Cosette’i keşke en başında yanında götürseydi diye düşünmüştük. Ama Cosette’in ve annesi Fantine’in de ayrı bir kaderi vardı. İnsan yaşayıp görmeden, bazen kestiremiyor ne gibi hatalara düşeceğini. Marius, gelelim sana.. Ne ideallerinden vazgeçtin ne de Cosette’e olan sevginden. Hikayenin sonlarına doğru ben en çok sana yakıştırdım Roman’ın baş kahramanlığını. Çünkü sen güzel sevdin… Romandaki hayat her bir karaktere çok şey öğrettiği gibi okuruna da birçok şey öğretip dersler çıkarttıyordu.. Bazen yanlış kararların doğru olcağını, bazense doğru kararların bile yanlış olacağını. Sözün özü, kitap size başta karmaşık gelebilir ancak birçok bölümün aynı noktada buluştuğunu görünce kitap keşke bitmeseydi diyeceğiniz bir kitap.
