Rastlantı ve tesadüfün bütünü oluşturması imkânsız ol. duğu gibi bütünün içerisinde öyle parçalar vardır ki bunlara rastlantının hükmetmesi daha da imkânsızdır. Bunların başında göz gelir. Bergson'a göre gözün evrimi mümkün değil. dir çünkü göz görürken ancak arazi değişimler yaşar. Bu ise niteliksel değişime sebep olmaz. Tesadüfler büyük ve önemli değişimlerin niteliksel ve ontolojik nedeni olarak gösterilemez. Çünkü niteliksel değişim görmeyen gözün görmesi ya da görme prensiplerinin değişimidir ki bunun zamanla biriken küçük değişimlerle oluşması imkânsızdır. Ayrıca gözdeki değişimler ile “bağlı olduğu merkezdeki değişimlerin” eş güdümlü olarak gerçekleşmesi tesadüfün imkânsızlık kat sayısını artırır.”
Hâsılı, doğanın bilinçsizliği ve evrimin gayesiz oluşu hakkında söylenenler gerçekten şaşırtıcıdır. Çünkü doğanın seçiminden bahsediyorsak ve bunun bireyin hayatta kalmasını sağladığını söylüyorsak aklen burada birçok bilinçli seçim var demektir. Öte taraftan doğa yasaları nedenselliğe dayanması yönünden zorunluluğu içerirken fertlerin taşıdığı potansiyel, durum, hal, tavır ve koşullar yönünden ise olasılığı içerir. Öyleyse doğanın yatay yönde aktif dikey yönde pasif olduğu söylenebilir. Mevcutlar dikey yönde yani var kılma ve neden olma yönünden birbirlerinden derece farkıyla ayırt olunurlar. Yatay yönde ise mâhiyet dediğimiz özler oluşturur. Acaba hayvanlar arasındaki farklılık mâhiyet farkı mıdıf yoksa derece farkı mı?
·
54 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.