çok evliliğe dair
Hz. Peygamber’in (sallallahu aleyhi ve sellem) çok kadınla evliliği Medine döneminde başlar. Bu dönemde, Resûlullah’ta (aleyhissalatu vesselam) iki şahsiyet galebe çalar: Siyasî şahsiyet, teşriî şahsiyet . Bütün faaliyetlerinde ve hususen evliliklerinde bu iki şahsiyetin rolünü aramak gerekir. Binaenaleyh Medine’deki evlenmelerde bu durum mevcuttur. Sözgelimi, Hayber’deki Yahudilerin liderlerinin birinin kızı olan Safiyye (radıyallahu anhâ) ile evlilik, Yahudilerle münasebetleri düzeltmeye yöneliktir. Bir kabile reisinin kızı olan Cüveyriye (radıyallahu anhâ) , keza pek çok harp esirinin azat edilmesine sebep olmuş, böylece kabilenin kazanılmasını sağlamıştır. Mekke’nin lideri Ebû Süfyan’ın kızı Ümmü Habibe (radıyallahu anhâ) ile olan evlilik, Ebû Süfyan’ı Medine’ye getirebilecek, Hz. Peygamber (sallallahu aleyhi ve sellem) ile görüşebilecek kadar yumuşatmış, düşmanca hissiyatı kırmıştı. Ümmühâtu’l-Mü’minîn’den (radıyallahu anhünne) her birinin Resûlullah’ın başarısına getirdikleri siyasi katkıları ayrı ayrı tahlil etmek bizi mevzudan uzaklaştırabilir. Ancak şu kadarını belirtmekte fayda var: Hz. Peygamber (aleyhissalatu vesselam) , bütün ısrarlara rağmen ensardan kız almamış ve ensara kız vermemiş; böylece ensar arasında çıkabilecek bir münâfeseyi (sen ben ihtilafını) önlemiştir. Şayet kız alsa veya kendi kızlarını verse idi, “Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) nezdinde biz daha sevgiliyiz, biz O’na daha yakınız.” diye bir ihtilaf çıkabilirdi. Hâlbuki Resûlullah (aleyhissalatu vesselam) , onların arasında yaşıyordu, eşit şekilde hepsinin desteğine muhtaçtı.
Evlilik müessesesini Hz. Peygamber’in siyasi maksatla kullanışını anlamada en iyi örnek, İslâm’ın ilk dört halifesiyle kurduğu sıhrî bağdır. Evet, Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) , İslâm’ın, kendisinden sonra gelen dört ana rüknünü, adeta evlilik bağlarıyla kendi etrafında perçinlemiştir: Hz. Ebû Bekir (radıyallahu anh) ve Hz. Ömer’in (radıyallahu anh) kızlarını almıştır. Hz. Ali (radıyallahu anh) ve Hz. Osman’a (radıyallahu anh) kızlarını vermiştir. Hz. Ali ile olan kan bağına damatlık, ikinci bir perçin olmuştur. Hz. Osman’a iki kızını vermekle onunla olan bağını da Hz. Ali ile olan bağı gibi ikiye katlamıştır. Teferruatı bilenlerce malum olduğu üzere Resûlullah (aleyhisselam) , Hz. Ömer’in kızı Hafsa (radıyallah anhâ) ile evlenmek suretiyle Hz. Ömer’in, Hz. Ebû Bekir ve Hz. Osman’a karşı bozulan tavrını düzeltmiş, Hafsa (radıyallahu anhâ) yüzünden çıkmakta olan tatsızlığı, fevkalâde tatlıya bağlamıştır. Neticeden sadece Hz. Ebû Bekir ve Hz. Osman değil, Hz. Ömer de ziyadesiyle kârlı ve memnun çıkmıştır. Hz. Peygamber’in, Hz. Ebû Bekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali ile aradaki dostluk ve samimiyet bağlarını son derece kuvvetlendirmeye şuurlu bir şekilde ehemmiyet verdiğini, evlilik bağlarını bu maksatla titizlikle kullandığını gösteren başka hususlar da vardır: Sözgelimi, esas gayesi muhacirlerin ekonomik durumunu telâfi etmeye yönelik olan muâhâtta (kardeşleme aktinde) Hz. Peygamber (sallallahu aleyhi ve sellem) , kendisine Hz. Ali’yi (kerremallahu vechehû) seçmiş ve O’na “Sen benim kardeşimsin. Ben sana, sen de bana, birbirimize varis olacağız.” demiştir. Hz. Osman’a verdiği ikinci kızı Ümmü Gülsüm’ün de vefatı üzerine: “ On kızım olsa Osman’ a verirdim. ” iltifatı da kuvvetlenmesi istenen bu bağa yönelik bir iltifat olarak değerlendirilebilir. Evliliklerde teşriî yön de mühimdir. Resûlullah’ın (sallallahu aleyhi ve sellem) aile içi hayatıyla ilgili sünneti, hanımlar vasıtasıyla gelmiştir. Değişik yaşta, değişik huyda, değişik mizaçta, değişik kabiliyet ve kültürde, değişik menşeli kadınların bir araya gelmesi çok farklı ailevî hadiselerin doğmasına sebep olmuş, böylece çok daha zengin bir sünnet hazinesinin bizlere intikaline zemin hazırlamış ve bu kadınlar tarafından da rivayet edilmiştir. Şerîat-ı ğarrâmızın mühim bir bölümünün bize intikalini ümmühâtu’l-müminîn (müminlerin anneleri) gerçekleştirmiştir. Allah (celle celâluhû) hepsinden razı olsun.
·
126 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.