Ernst Mayr’dan “Evrim Nedir”, Neil Shubin’den “İçimizdeki Balık”, Richard Dawkins’den “Gen Bencildir” gibi kült evrim eserlerini duyduysanız, Jay Gould’un “Pandanın Başparmağı”nı da duymuşsunuzdur. Kitabın ismi, başparmağın memelilerin gelişmiş beyninin evrim sürecindeki önemini belirtiyor. Tırnaklarının arasında kalan bambu artıklarını işaret ve başparmağı ile temizleyen pandalara, alet yapan ve tutan biz maymun türüne sesleniyor. Kitapta 1970’li yıllarda Jay Gould tarafından yazılmış makale ve denemeler var. Evrim biliminin hâlâ üstünde durulan önemli noktaları ele alınmış. Örneğin tedrîcî (gradual) evrime karşılık sıçramalı denge (punctuated equilibrium)’un savaşçılarından Jay Gould. Yani atadan gelen organlar her zaman adım adım evrimleşmemiş, bazen sıçramalar olmuş, mutasyonlar süreci karmaşıklaştırmış ve bir anlamda hızlandırmıştır. Doğa kördür, evrim ise onun rastgele salladığı, ve işe yaradığı sürece yöntemin nasıl olduğu önemsiz olan aletidir. Bunun dışında 19. Yüzyıl doğa tarihi bilimi üstatlarının, tüm yaptıkları kaliteli işlere rağmen; evrimi reddetme, beyin boyutu ve kafatası bilimi ile ırkçılık ve cinsiyetçilik, fikirlere dogmatik şekilde sarılma gibi şaşırtıcı tavırlarından da bahsetmiş yazar. Toplum genetiği mi, birey mi, yoksa genin kendisi mi evrimsel varlığımızı yönlendirdi, bunu tartışmış. Irk konusu, geleneksel ve kladik (sınıfsal) evrim dallanmasında hangi hayvanları hangi şekilde gruplandırabileceğimiz... Bu tarz (bana göre fazla semantik ve tartışması beyin jimnastiği dışında anlamsız) konular da bulunuyor. Evrimle ilgili bilgi almak için diğer öneri kitaplar: Celâl Şengör kitapları, Ali Demirsoy kitapları, Frans de Waal kitapları; Carl Sagan “Atalarımızın Gölgesinde”; Jerry Coyne “Evrim Neden Gerçektir”.

Pandanın BaşparmağıStephen Jay Gould · Versus · 201039 okunma

·

254 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.