DİPÇE : Bayan Brodie bir öğretmen, sınıf öğretmeni.Çalıştığı okulun kurallarını ve müfredatı biraz öteleyerek kendi doğrularıyla hareket eden, emek verdiği bir öğrencisinin çok sonraları ifade edeceği gibi doğuştan faşist yaratılışlı bir kadındır. Bayan Brodie, sınıfından bir grup öğrenci seçerek onları kendi ruhuna göre yetiştirir, onlara kendi farklılığından katar, bu öğrenciler tavırları ve duruşlarıyla okulun fark edilenleri arasında yer alır. Bu ayrıksılık çok geçmeden okul idaresinin de konusu olur ve Bayan Brodie'yi istifaya zorlayacak şekilde iz sürmelerine yol açar. Bu denetimler altında Bayan Brodie asla taviz vermez, algısını değiştirmez ve öğrencileri ile ketum bir ilişkiye devam eder. Fakat bu eser bir okul hatıratının çok ötesindedir ve yazara hayranlık duyduğumuz kısım da burada saklıdır. Bayan Brodie ve altı kız öğrenci ile iki erkek öğretmen arasında dönen kurgu; yazarın çığırtkansız bir söylemle faşist feminist algıyı yerle bir edişini okutur bize. Yüreğinize iz bırakan herkesi her sistemi ve despotluğu sorgulatırken, kendi karakterlerini de dar ağacına çektiren yazar, çocukluk ve ilk gençlik arası dönemi usturuplu bir şekilde ortaya döker. Bu hassas dönemin psikolojik ve sosyolojik yansımalarını karakterlerine seçtiği kaderlerde hissettirir. Ayrıca Bayan Brodie 'nin kendi hodbinliği ve şaşaasını , o her şeyi bilen içgüdü ve içgörüsünü bir "acaba" sorusuyla nasıl damla damla tükettiğini günbegün nasıl erittiğini gösterir.Bu yazarın baş karakterine yine sesini yükseltmeden biçtiği cezadır. Kitap çok basit görünen fakat çok yönden ele alınabilecek katmanlı dediğimiz bir yapıya sahip. Takım ruhu açısından bireylerin farklılığı, grup içi rollere uymaları ve bunlara kanalize edilmeleri ayrı birer inceleme konusudur. Ayrıca liderin yönlendirmek için ne denli sınırlar aşabileceği de ayrı bir maddedir. Bayan Brodie takımının yönlendiricisi olarak kendi politik ve psikolojik çarpıklığı ile bir öğrencisinin ölümüne ,bir öğrencisinin de aşk/cinsellik seçimine tesiri örnek olarak verilebilir. Bayan Brodie'nin Mussolini ve Hitler hayranlığı 1930'lu yıllarda değişen siyasi dengelerin eleştirisi olarak karşımıza çıkar.Tüm bunları , okuru bir gençlik masalının ortasına çekerek ılgın ılgın anlatır. 1001 kitap listesinden tanıdığım yazar Spark, Sürücü Koltuğu'ndaki farklılığı ile dikkatimi çekmişti. Bu kitabı okurken hem yaşamı hem yazını ile daha çekici bir hale büründü. Spark'ın yaşamına baktığımızda 1918'de savaş sonrası etkiyle geçen bir çocukluk görüyoruz . Aile Yahudi fakat dini öğretilere çok bağlı bir aile değil, bunun etkisiyle belki, yazar daha sonraları Katolik oluyor. Evlenip Afrika'ya yerleştikten sonra eşinin manik depresif kişiliğiyle karşı karşıya kalıyor ve onu terk ediyor ikinci dünya savaşı sırasında haberleşme bölümünde görev alıyor. Böyle değişimlere açık birisi Spark. Bu eserde de yaşamından tanıdık kesitlere rastlıyoruz. Bayan Brodie'nin esin kaynağı kendi ilkokul öğretmeni ve onun yazarlığını o yıllarda öngören Bayan Kay olduğunu öğreniyoruz. Yine erkek öğretmenlerin Bayan Kay'ın yaşamında etkisi olan kişilerden kurgulandığını ve Sandy adlı karaktere de birkaç özel detayını serpiştirdiği gibi. Öğrenci Sandy eserin sonunda din değiştiren bir yazar rahibedir ve kendisine sorulan öğrenciliğinizde sizi etkileyen başlıca etmenler nedir sorusuna: "Bayan Brodie diye biri vardı, hayatının baharındaydı." diye yanıt verecektir. Muriel Spark, muazzam uyguladığı ileriye sıçrama (flash forward) tekniği ile; hayatının baharlarında olanlara, baharlarıyla gölgelik yapanlara ve bu dominizme maruz kalan tomurcuklara incelikli bir portre çiziyor. 1001kitap seçkisiyle farklı ve güzel bir eser. Keyifli okumalar. Esen kalın.

Bayan Jean Brodie'nin BaharıMuriel Spark · Siren Yayınları · 2021220 okunma

··

852 görüntüleme

Zeynep Çiçek Coşkun

@zeynepdiy ·

11 Ocak 2022 12:41

👏👏güzel tespitler elinize, yüreginize, kaleminize sağlık sizi zevkle takip edip okuyorum iyi okumalar diliyorum📚✋

Gncokuyor

@Gncokuyor ·

11 Ocak 2022 12:46

Çok teşekkür ederim Zeynep Hanım, zaman ayırıp okuduğunuz için ben teşekkür ederim 🌸

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Gncokuyor