Kitapta yer alan konuşma metni ve Dostoyevski'nin Batıcılara karşı yazmış olduğu birkaç yazı, Dostoyevski'nin kendi yarattığı atmosferde, bir roman kahramanı gibi kendisini ve diğer tali karakterleri bütün canlılığıyla bir hikayenin içerisine yerleştirerek resmettiği, romanlarıyla süreklilik içerisindeki bir öykü bana kalırsa. Bu öykünün başkahramanı Puşkin mi? Dostoyevski mi? İsa mı? Yoksa Rus halkı mı? Bence bütün trajikliği içerisinde yaşamın kendisi. Puşkin, Dostoyevski, İsa ve halk bu trajediyi yaşayanlar ve resmedenler olarak bir hakikat düzleminde sahneye çıkıyorlar. Batıcılar, yaşamdan uzaklıklarıyla bu sahnenin yanına bile yaklaşamıyorlar. Aklın, büyü bozumuna uğratmaya başladığı dünyaya karşı en esaslı eleştirilerden biri bu konuşma bana kalırsa. Puşkin'i o sıkıcı, akademik zevzekliklerin bayağı dünyasına yedirmek istemiyor Dostoyevski. Onu tam da yaşamın, bugünün içine yerleştiriyor bütün canlılığıyla. Aslında oldukça uzun bir hikayenin, bir parçası olan bu metin Platon'dan beri yaşamı aklın sultasına alan ve modernlik tarihi boyunca yoğunlaşan metafiziğe yönelik; Romantiklerle başlayıp Niçe ile devam eden eleştiri geleneğine eklenebilir. Yaşamın, her şeyi yorumlayan bizler tarafından iğdiş edildiği günümüzde bence çok anlamlı bir konuşma bu. Her şeyi Dostoyevski'nin karşısındakiler gibi, Puşkin'in negatif kahramanları gibi kuru ve yavan bir şekilde yorumlayarak kendimizden uzaklaşıyoruz ha bire. Orada bizi, tam da arzu edildiği gibi, yaşamla soyut bir hesaplaşmanın ödülü bekliyor: İnsan oluşumuza dair niteliklerin birçoğundan feragat ediyoruz farkında olmadan. Budanarak derinlik ihtimalinden yoksun bırakılmış bir biçimde yaygın söylemlerden herhangi birine yerleşiyoruz. Kurulduğumuz o yerde özgürce tepkilerimiz oluyor! Ama her saniye daha da budanıyoruz ve yaşam kaçıp gidiyor ellerimizden.

Puşkin KonuşmasıFyodor Dostoyevski · İletişim Yayıncılık · 2015583 okunma

·

225 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Parrhesiastes