Dalkavukluk, rüşvet, adam kayırma, güçlünün güçsüzü ezmesi, ezilenin biraz güçlendiğinde aynısını kendinden güçsüzlere yapması, cahillik, kendini beğenmişlik, tembellik, miskinlik, özgüvensizlik, kabuğa bakıp içi önemsememek, köle düzeni gibi pek çok olumsuzluğu mizahi ve eleştirel bir dille anlatıyor Gogol. Evet; belki Rus insanını, Rus köylüsünü anlatıyor bizlere ama aslında insan, her millette aynı insan. Gogol, eserinin başlığını seçerken çok daha derin düşünmüş bence. Gerçekten ölenleri değil yaşarken ölenleri kastetmiş sanki. Zaten Gogol gibi mizah yeteneği çok güçlü bir yazardan da alelade basit bir başlık beklemek anlamsız olurdu :) Gogol, kitabına ilginç bir önsöz ile başlıyor ve şöyle sesleniyor okuyucularına: "Rus insanının eksiklerini ayıplarını göstermek için yazdım onu yoksa üstünlüklerini erdemlerini göstermek için değil" Gogol desin Rus insanı, biz diyelim Türk insanı. İşte, romanda anlatılan aslında her insanın eksik yanları. Gogol'un o kadar güzel bir dili var ki kitabı okurken gerçekten sizinle sohbet ettiğini, karşınızda size bunları anlattığını hissediyorsunuz. Hatta sizin yerinize düşünüp karar verdiği bile oluyor. Sanki Türk halk edebiyatındaki meddah hikâyeleri gibi: "Çiftlik sahibi Koroboçka'nın kente gelişinin sonuçlarını okur iki hanım arasında geçen konuşmadan öğrenecek. Gerçekte bu konuşma... ama gelin hanımlar arasındaki bu konuşmayı bir sonraki bölüme bırakalım." Gogol, kitabının içerisinde şahsına yapılan edebi suçlamalara da, siyasi suçlamalara da aslında yer yer cevap vermiş: "Yazara suçlama yöneltecek bir kesim daha var: çekildikleri köşelerinde başkalarının sırtından para kazanmak gibi işlerle uğraşan, ama herhangi bir şey olduğunda, örneğin acı gerçekleri dile getiren -ama onlara göre ülkemizi aşağılayan- bir kitap yayınlandığında ağına bir sinek düşen örümcek gibi gizlendiği yerden fırlayıp ortaya çıkan ve çığlık çığlığa bağırarak kitabın yazarını suçlamaya başlayan tiplerdir bunlar: "Ne gereği vardı şimdi bunları ortaya çıkarmanın? Kol kırılır yen içinde kalır! İç sorunlar böyle uluorta açıklanır mı? Yabancılar ne der sonra bize? Ülkesi ve halkı hakkında kötü şeyler duymaktan zevk mi alıyor bunlar? Hiç mi acı duymuyorlar? Bizim sanki umurumuzda değil bu dertler, biz sanki yurtsever değiliz!" Bu akıllıca görüşler, özellikle de yabancıların ne diyeceği konusundaki bilgece uyarılar karşısında ne diyeceğimi bilemiyorum doğrusu. Ama belki de biliyorum. Şu öyküyü anlatabilirim örneğin: (...)" Gogol, kitabının ikinci cildini belki psikolojik problemlerinden dolayı, belki bu siyasi ve sosyal baskılardan bunaldığı için yakıyor. Sonrasında da kendini açlığa mahkum ederek bir çeşit intihar ediyor. İkinci cilt, Rus editörler tarafından elde kalanlarla tamamlanmış ancak kitabın belli bir sonu yok. Dolayısıyla hikâyenin sonu okurun hayal gücüne kalıyor. Çiçikov'un Ölü Canlar'la macerasını merak ediyorsanız buyurun Gogol size anlatsın hikâyeyi...

Ölü CanlarNikolay Gogol · İş Bankası Kültür Yayınları · 202223,6bin okunma

·

76 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Tuğba Esmer