“Gül der ki yüzüm yüzlerden güzelken Ezer suyumu çıkarırlar bilmem neden. Bülbül de şöyle der ona sanki içinden: Bir yıl dert çekmeden var mı bir gün sevinen?” Ömer Hayyam, Horasan- Nişabur doğumludur. Hayatının büyük bir kısmı da burada ve Semerkant’ta geçmiştir. Selçuklu Sultanları ve Vezir Nizamülmülk Sarayında da görev yapmak istememiş, kendini bilime ve ilime adamıştır. Semerkant, Buhara, İsfahan ve Belh gibi sanat ve bilim merkezlerinde yol almıştır. Nişabur’da, 85 yaşları civarında da vefat ettiği tahmin edilmektedir. Ömer Hayyam, Batı’da Doğu’nun en fazla hayranlık duyulan şairi ve en tanınmış alimlerinden de bir tanesidir. Matematik ve analitik geometrinin gelişimi üzerindeki etkisi çok büyüktür. Öklid dışı geometrilerin kurulmasına öncülük etmiştir. Denklemleri de kapsayan birçok cebirsel denklemi sınıflandırmış ve bunların çoğuna çözüm teklif etmiştir. Üçüncü dereceden denklemleri sistemli bir şekilde çözdüğü için Hayyâm cebirde Hârizmî’nin gerçekleştirdiği gelişmenin ötesine geçmiştir. Astronomiye de büyük katkıları olan Hayyam, Celali takvimin ortaya çıkmasına da katkı sağlamıştır. Bunun yanı sıra fizik ve tıpla ilgilenmiş, müzik ile uğraşmış ve adını ölümsüzleştirecek olan rubailerini kaleme almıştır. Eserde, oldukça kinayeli, ama bir o kadar da haklı ve yerinde bir söylem var. Okurken bir rahatlık ve umursamazlık seziliyor ancak derinlerde de o kırgın ve somut sebepleri hissediyorsunuz. Zaten bu kadar ilim irfan peşinde olan birinin bir boş vermişlik sıfatında olması imkansız. Okurken özel bir fikir dünyasına tutulacağınız eserde, kadın, şarap, varlık, tanrı, yaradılış, insan bünyesi, fikirler, edep gibi konuları bütün olarak; düşünerek, inceleyerek ve sorgulayarak ele alıyorsunuz. Hem şimdiden, hem geçmişten hem de gelecekten biraz sunuyor Hayyam. Okurken çok keyif alacağınız, eğlenceli ve bir o kadar da okunması gereken bir eser. “ Bilgenin yüreğinde her dilek, Anka kuşu gibi gizli gerek. Damla nasıl inci olur denizde: Sedefler içinde gizlenerek.” Keyifli okumalar diliyorum…

DörtlüklerÖmer Hayyam · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 202122,2bin okunma

··1 alıntı·

4.803 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.