Bu kitapta, Batılılaşmanın dışında bir tavır olarak bazı devlet adamlarının vesikaları ve hatıratları özetlenmiştir. Bunun yanı sıra Hayrettin Paşa'nın İbn-i Haldun'un Mukaddimesinden yola çıkarak hazırladığı Akvemül Mesalik'te öngörülen iyileşme ve kalkınma yöntemlerinden bahsedilir. Meriç kitabında sadece devlet adamlarından örneklerle kalmayıp Mehmet Akif'ten yola çıkarak Cemaleddin Efganiye dek değinerek islamda ilerleme fikrinin yollarına da ışık tutar. Farabi ve İbni Sina gibi Müslüman Türk filozoflara gönderme yaparak İslam Medeniyetine akan en büyük ırmağın Türk olduğunu vurgular.
