Çevremizdekileri insanları şöyle bir gözlemleyelim. Neler yapıyorlar, olaylar karşısında tepkileri neler? Kendilerine zarar veriyorlar mı veya çevrelerine ya da tam tersi kendilerine faydaları var mı? İnsanların çevrelerine zararlarını bizi etkilemeden ayrı olarak, faydalı huylarını ve fiillerini taktir edelim ve kendimize katalım. Ve biz de etrafımıza bu güzellikleri yayalım. Bunları yazalım, İmparator yazmış, uzun uzadıya, böylece okudukça unutmayız, tazeleriz. Tabii bunları görebilmek de biraz yetenek ve öznellik gerektirir. Tanrıdan bize gelenleri düşünüp ayrıca kendimizi de sorgulayabilmeyi bir meziyet haline getirmek lazım. Lüzumsuz, temeli olmayan, zararlı şeylere hayatta yer vermemeli, suizan yapıp kin tutmamalıyız, hele aşırılık asla. Deneyimler ve bir dizi lezzetli nasihatler zinciri. İnsan olmanın gereklerini, erdemli olmayı ne güzel de önemsemiş ve dile getirmiş. Kötü huylardan uzak olmak için inancından güç almış. Kendisiyle barışık ve Allah’ın rahman sıfatını benimsemiş. Bir bakıma da ifadelerinde belirttiği üzere yöneticilik idaresinde en iyi şekilde olmaya çalışmış, otokontrolü ve adaleti sağlam bir yönetici olma yolunda. Ve her şeyin yarar sağlayabilmek için bir dönüşüm içerisinde olduğu düşüncesinde. Yer yer doğaya uygun yaşamda mutluluğu bulduğunu belirtmiş, bu durum bir bakıma her şey Tanrı’dır ve Tanrı her şeydir görüşünde olan panteist düşünceyi de insana hatırlatıyor, onda dini bir tecrübeyi ifade eden mistik bir tarz var lakin salt vahdeti vücud kavramı değil kanımca. Ve doğanın görevleri olduğundan bahsediyor ve tanrılardan ve tanrıların unutmasından. Var olan her şeyin Tanrı’nın belirmesinden yola çıkarak oluştuğunu düşünüp onları kendince, tanrılar olarak mı adlandırıyor acaba? Bütün bunlar onun akli bir yaşamdaşlığa vurgu yapmasını da beraberinde getirmiş. Bu doğa hepimizin. Biz insanız. Yaratanın gücünü içimizde barındırdığımız. Böyle düşünüyor. Çünkü o bir stoacı düşünür ve stoacı olan Epiktetos gibi insanın elinden geleni yaptıktan sonra işini Tanrıya bırakmasını ele alan bir kadercilik anlayışına da sahip. Dünya yüzeyinde bilinen insan haklarının ilk savunucuları. Sırf bu yüzden bile taktire şayan. Not: Eserin Ceyda Eskin çevirisini pek tavsiye etmem, şahsım adına çeviriyi bazı yerlerde anlamakta biraz zorluk çektim.

Kendime DüşüncelerMarcus Aurelius · Yankı Yayınları · 197415,1bin okunma

·

211 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

ozden79