Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Gönderi

LENIN (1870-1924) Vladimir İlyiç Ulyanov ya da daha iyi bilinen ismiyle Lenin, Rusya' da komünizmin kurulmasını sağlayan belli başlı siyasi lider­ di. Karl Marx'ın coşkulu havarisi Lenin, Marx tarafından yalnızca sözü edilmiş olan siyasayı hayata geçirdi. Lenin tarzı komünizmin dünyanın birçok bölgesine hızla yayılması nedeniyle, Lenin'in ta­ rihin en etkili kişilerinden biri olduğu kabul edilmelidir. Lenin 1870'te Rusya'da, bugün O'nun onuruna Ulyanovsk adı­ nı almış olan Simbirsk kasabasında doğdu. Babası devlete sadık bir memurdu, ama ağabeyi Alexander çarı öldürmek amacıyla düzen­ lenen bir komploya karıştığı için idam edilen genç bir radikaldi. Yirmi üç yaşlarına -geldiğinde Lenin'in kendisi de ateşli bir Mark­ sist oldu. 1895 aralığında devrimci faaliyetleri nedeniyle çarlık hü­ kümeti tarafından tutuklandı, hapiste geçirdiği on dört aydan son-ra Sibirya'ya sürgün edildi. . Sibirya' da geçirdiği, kendisi için pek de zevksiz olduğu söyle­ nemeyecek üç yıl içinde bir devrimci yoldaşıyla evlendi ve "Rus­ ya'da kapital i z min gel i şimi" isimli bir kitap yazdı: Sürgün cezası 390 LENiN Şubat 1900'de sona erdi ve birkaç ay sonra batı Avrupa'ya gitti. Ardından gelen on yedi yılı burada, devrimci faaliyetlerini sür­ dürerek geçirdi. Üyesi olduğu Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi iki cepheye bölündüğünde büyük cephenin, yani Bolşeviklerin li­ deri oldu. i. Dünya savaşı Lenin'in karşısına büyük bir fırsat çıkardı. Sa­ vaş Rusya için askeri ve ekonomik bir felaketti ve çarlık yönetimin­ den duyulan memnuniyetsizliği büyük ölçüde arttırmıştı. Çarlık hükümeti 1917 Mayısında devrildi ve bir süre, Rusya demokratik bir rejimle yönetilecek gibi göründü. Lenin, çarın devrildiğini öğre­ nir öğrenmez Rusya'ya döndü. Vardığında, bir ön hükümet kur­ muş olmalarına rağmen demokratik partilerin büyük bir güçleri ol­ madığını; disiplinli Komünist partinin, az sayıda üyesine rağmen, denetimi ele geçirmesi için ortada mükemmel bir fırsat olduğunu sezdi. Dolayısıyla, Bolşevikleri kurulmuş hükümeti hemen devire­ rek yerine komünist bir hükümet kurmak için derhal çalışmaya başlamaya teşvik etti. Temmuz ayındaki girişim başarısızdı ve Le­ nin saklanmak zorunda kaldı. Kasım 1917'deki ikinci girişim ise başarıya ulaştı ve Lenin devletin yeni başı oldu. Bir devlet başkanı olarak Lenin acımasız ama, anlık çözümler bulma konusunda yetenekli bir kişiydi. Önce sosyalist ekonomiye hiç ödünsüz ve hızlı bir geçiş için koşulları zorladı. Bu gerçekleş­ meyince de kendisine ters düşme pahasına, dir karma ekonomik sistem kuracak kadar esnek davranabildi. Bu sistem Sovyet Rus­ ya' da birkaç yıl uygulanacaktı. Mayıs 1922'de Lenin ciddi bir inme geçirdi ve 1924 yılında ölünceye kadar neredeyse hiç hareket edemeden yaşadı. Ölümün­ den sonra naaşı tahnit edilerek Moskova' daki Kızıl Meydan' da mozoleye yerleştirildi. Lenin' in esas önemi, Rusya' da Bolşevikleri iktidara taşıyan bir eylem adamı olmasında ve bu eylemiyle dünya üzerindeki ilk ko­ münist devletin kurulmasını sağlamasındadır. Karl Marx'ın ku­ ramlarını ele alıp hayata geçiren ilk kişidir. Ayak basılabilecek bu ilk sağlam zeminin kurulması tarihin dönüm noktalarından biri­ dir. 1917'den 1979'a kadar komünist güç dünya üzerinde sürekli 391 EN ETKiN 1 00 bir yayılma gösterdi ve bir süre dünya nüfusunun hemen hemen üçte biri komünist yönetim altında yaşadı. Esas öneminin etkin bir siyasi lider olmasından kaynaklanma­ sıyla birlikte, Lenin, verdiği eserlerle de hatırı sayılır bir etki oluş­ turdu. Lenin'in fikirleri özde Marx'ın fikirleriyle çelişmemesine karşın, bu fikirlerin üzerinde durduğu hususlar Marx'ın önem ver­ diği noktalardan farklıdır. Lenin devrim taktikleri üzerine önemle eğilir ve kendisini bu konuda uzman sayardı. Şiddete gereksinim olduğunu devamlı vurgulardı: 'Tarihte hiçbir sınıf savaşı şiddetten başka bir yöntemle çözümlenememiştir" ifadesi Lenin'in tipik söy­ lemlerinden biridir. Marx ise proleterya diktatörlüğünü ara sıra vurgulardı. Lenin bu konuyu neredeyse bir takınh haline getirmiş­ ti, ör n eğin; "Proleterya diktatörlüğü zor kullanarak kurulan bir ik­ tidardan başka bir şey değildir ve ne yasalarla ne de kurallarla kı­ sıtlanamaz" . Lenin'in siyasal görüşleri ne derece önemlidir? Bu kitabın ilk baskısında şunları yazmıştım: Sovyet devletinin ayırt edici özelliği, izlediği ekonomi politika­ sı olmaktan çok (başka ülkelerde de sosyalist hükümetler vardır) erki sonuna kadar elde tutmak için kullandığı tekniktir. Lenin' den bu yana, dünya üzerinde hiçbir komünist devlet, kendisine sağlam bir yer edindikten sonra devrilmemiştir. Komünist yönetimler, ülke içindeki bütün kurumları -basın, bankalar, kilise, sendikalar vb.­ sıkı denetim altında tutarak, içten gelecek herhangi bir karşı hare­ ket olasılığını ortadan kaldırmış gibi görünmektedirler. Zırhlarında bir zayıf nokta olabilir ama, varsa bile bu noktayı henüz kimse bu­ lamamıştır. Bu paragraf , yazılmış olduğu 1977 yılında kulağa mantıklı gel­ miş olabilir; ama geçtiğimiz birkaç yılda yaşananlar tamamen ya­ nıldığımı göstermiştir. Leninist rejimIer, sarsılmaz olmaktan çok uzak bir şekilde sağa sola yalpa yapmaktadır. Lenin, çalışma kampları ve propagandayı birleştirerek yüzyıllar boyu sürecek bir devlet sistemi kurmuş olduğunu umut etmiş, karşıtları ise bu bek­ lentinin korkusunu duymuşlardır. Ama yanılmıştı ve bu nedenle tarihsel önemi korktuğumdan çok daha azdır.
164 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.