Marx kapitalist üretim tarzında “maddi olmayan üretim’i iki çeşide ayırır. Bunlardan birincisi “satılabilir metalardan oluşur. Örneğin kitaplar, resimler, kısaca sanatsal yaratımın tüm ürünleri. Maddi olmayan üretimin ikinci çeşidi bir zihin emekçisinin üretken emelinde karşılık bulur. Kapitalist üretim tarzında Marx zihinsel emeği üretken olmayan şekilde ayırır. Sermaye ile doğrudan bir değişim ilişkisi içinde olan ve üretici değer ve artı değer dolayımıyla sermaye üreten emeğe Marx “üretken emek”; sermayeyle bu tür doğrudan değişim ilişkisinde olmayan ve sermaye üretmeyen emeğe “üretken olmayan emek” adını verir. Örneğin bir özel okuldaki öğretmen, ücretli emekçi olarak çalıştığı kurumun sahibiyle bir üreten emek ve sermaye ilişkisi içindedir, ama öğrencileriyle olan ilişkisi bağlamında üretken olmayan bir emekçidir. Benzeri şekilde özel bir tiyatrodaki aktör, tiyatro sahibiyle olan değişim ilişkisinde üretken emek sarf eder; bu değişimin namevcut olduğu seyircisiyle olan ilişkisinde üretken olmayan emek sarfeder.
·
169 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.