Ahlak, İslâm'ın en temel yapı taşlarından biridir. Çok önem verilen bir husustur. Hatta İslâmda ahlaksızlığa asla yer yoktur. Bir çok dini inanç ahlaklı olmayı öğütler. İslâm sadece öğütlemekle kalmaz nasıl olunacağını da öğretir. Şu unutulmamalıdır ki İslâm öğretici, öğreten bir dindir. Bir çok din söyler ama İslâm yolunu gösterir. İşte İmam Gazali (Allah ondan razı olsun) bu konuyu ele alır ve İslâmın öğrettiğini açıklar. Bol bol hadisle âyetlerle bunu çok iyi destekler. Kitap adından anlaşılacağı gibi temel konu 'İslam Ahlakı' dır. İslam ahlakından önemli noktalardan biri, hatta en önemlisi kalbe Allah sevgisini yerleştirmektir. İmam Gazali önce ahlak hakkında bilgi verir, hadis ve âyetleri sunar daha sonra Allah sevgisi ve günahtan arınma konusunu ele alır. Bu çerçevede elbette ruhun tedavisini konu alır. Nasıl ki bedenini iyileşmesi için doktora koşarsın, ruhun iyileşmesi için de Allah'a koş. Ruh ancak Allah'ın yoluyla tedavi edilir ve ruhun tedavi olması bedenin tedavi olmasından daha mühimdir. Gazali bu hususta nasıl bir yol izlenmesi gerektiği konusunda bol bol bilgiler verir. Ayrıca bu konuya dikkat çeker, önem verir. Ona göre bu konu gerçekten ciddidir. Gönül ve ruh iyileştirilimelidir. Şöyle der: "Hastalığı tedavi edebilmek için verilen ilâçların tedavi durumlarından doğan eziyet ve sefalara tahammül etmek icap ettiği gibi gönül hastalıklarını da tedavi etmek için mücahedenin zorluğuna, sabrın eziyetine tahammül etmek gerekir. Hem de daha çok tahammül. Zira bedenî hastalıkların eleminden ölümle kurtulunur. Ama gönül hastalıklarından neuzübillâh ebediyyen kurtulmak İmkânı yoktur. "(s.78) Çocuk terbiyesinden de söz eder Gazali. Buna yönelik neler yapabileceğini de anlatır. Çocuk terbiyesi konusu bana yetersiz geldi çünkü günümüzdeki çağ değişti. Çocukların bulunduğu ortam ve gördüğü eğitim farklı artık. Gazali'nin yazmış olduğu düzlem elbette olması gerekendir ancak ne yazık ki hiçbir aile kolay kolay uygulamaz veya çocuk uymaz. Çok konuşmak hadisesine de açıklık getirir Gazali. Bunu daha çok hadislerle destekler. Konuşmaktan çok dinlemenin faydalı olduğunu ve çok konuşmanın zararlarını anlatır. Sadece bu konuları değil, insanları olan iyi kötü (özellikle) halleri ele alır; gurur, haset, cimrilik, cömertlik, şehvet, kibir, hilim, iki yüzlülük gibi pek çok konuyu ele almış Gazali. Çoğunlukla hadislerle desteklenerek aktarılmış. İdeal Müslüman nasıl olmalı? Sorusuna da çok iyi cevap olmuş. Müslümanın hal davranışı nasıl olmalı, nasıl konuşmalı konusunda önemli noktalara dikkat çeker. Bence Müslüman olan kişi bu kitabı kesinlikle okumalı. Hem sadece Müslüman olan değil, ideal insan konusunda da herkes okumalıdır. Yine bir konuda ricada bulunacağım (her incelememde olduğu gibi.), lütfen hadislerle anlatılan olay ve kişilerden ziyade verilen mesaja dikkat edin. Şu şöyle yaptı, böyle yaptı gibi değil de, şöyle böyle yaptı ama neden yaptı ve sonucu ne oldu kısmına dikkat edin. Şahsen ben hadisler konusunda çok hassasım yani her hadisi kabul etmiyor, özellikle aklıma yatmadıysa pek üstünde durmam. Bu yüzden verilen mesaja dikkat etmek daha iyi olacaktır. Kitabı okuyunca şu sonuca vardım: maalesef çoğumuzun ahlakı tam değil. "Müslüman gazabına yenilmez, gayrette kıskançlıkta aşırı gitmez. Şehveti iradesine galebe çalmaz. Midesi kendisini rezil etmez, iradesi düşük olmaz. Mazluma yardım, âcize merhamet eder. Cimri olmaz, İsraf etmez, intikam almaz, cehaletle yapılan kusurları bağışlar, kendi kendinden emin"(s.216) Güzel okumalar dilerim, inşallah seversiniz ve size faydası dokunur.

İslam Ahlakıİmam Gazali · Huzur Yayınevi · 1996117 okunma

··

7,5bin görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.