Dinî / Kurucu Liderler ve Din İnsanları
Dinî liderler bir toplumun hem değişim ajanlarıdırlar hem de istikrarı koruyucu rolünü üstlenirler. Kurucu liderler mutlak değişim ajanlarıdırlar; karizmatik özellikleri ile toplumu büyülerler; toplumu yeni hedeflere yöneltirler ve kendilerine bağlı olanları da bu hedeflere kenetlerler. Mevcut toplumsal yapı bu söz konusu değişim hedeflerine karşı direnir ve lider yer değiştirmek zorunda kalır. Dünyayı değiştiren dini liderler hep bu kaderi paylaşmışlardır. Hz. Musa, Hz. İsa ve Hz. Muhammed aynı kaderi paylaşan ve dünyayı değiştiren liderlerdir.
Zamanla kurucu liderin görevini din insanları grubu üstlenir. Bunlar din-siyaset-ekonomi üçgeninde yerlerini aldıklarında toplumsal piramitteki yerlerini korumak için daha çok siyasî ve ekonomik gücün yanında bulunurlar. Dini, siyasî ve ekonomik erkin meşrulaştırıcı bir aracı haline getirirler. Din adına alt tabakayı uyuturlar ve üst tabakanın alt tabakayı sömürmesine neden olurlar. Değişmenin motoru olan çatışma ve rekabet süreçlerine de engel olurlar. Karl Marx bu duruma dikkat çeker. Sömürü düzeninin yıkılması için dinin (bu tür din insanlarının) aradan çekilmesi ile sömürülen kitleler lehine sosyal değişmenin sağlanabileceğine inanır.
Max Weber ise dinde ihyacı hareketlere dikkati çeker. İhyacı liderler, dini aslına dönüştürmek isterler. Dinin aslındaki dinamizm, bu yeni ihyacı hareketi tahrik ederek sosyal değişmelere neden olur. Weber'in teorisine göre, Orta çağın Katolik ve Ortodoks zihniyetini protesto sonucu, Protestanlık ve onun etkisinde de çağın kapitalist toplumu doğmuştur.
·
247 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.