Sadrâ'ya göre varlık dış alemde tek bir hüviyete sahiptir. Fakat eşyanın insan zihninden bağımsız ve nesnel olan harici/ayni varlığının husûli bilgilerle veya kavramsal analiz yoluyla zihinde vücûda gelen ve sübjektif olan başka bir varlığı vardır. Zihni veya ilmi varlık dediği bu varlık, eşyanın ayni/harici varlığının zihin tarafından tasavvur edilmesiyle hasıl olmaktadır. Fakat zihni varlık soyutlandığı ayni varlığın hakikatinden farklı bir varlığa sahip olmayıp aynı varlığın iki farklı bakış açısından görülen yegâne gerçekliğidir. Sadrâ'ya göre soyutlanan zihni varlığın gerçek varlıkla olan ilişkisi "insanlık" ın bir insanla olan ilişkisi gibidir. Bir şeyin dış alemde var olmasının anlamı, o şeyin kendine özgü eserve etkileri olan bir varlığa sahip olmasıdır. Bir şeyin zihinde olmasının anlamı ise o şeyin sadece nefiste ve idrak yetisinde bulunması demek değildir. Aksi halde nefiste bulunan bilgi ve kudret gibi nitelikler, bilgi ve kudret sahibi kişiler için salt zihni varlıklar olacaktır.
·
35 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.