Kur'an'ı Kur'an'la Anlama Yöntemi
Bir insan Kur’an okumaya başladığı zaman öncelikle ona güvenmeli ve teslim olmalıdır. Eğer Kur’an okuyan kişide güven ve teslimiyet yoksa onu anlaması ve hayatına taşıması mümkün değildir.
Kur’an okunurken güven ve teslimiyetten sonra bütünlük içinde anlam devreye girer. Parçacı yaklaşım Kur’an’ı anlamaya engel olduğu gibi farklı anlayışların ortaya çıkmasına da sebep olmaktadır. Bununla ilgili gözleri görmeyen bir grup insanın fili tanıtmalarını örnek verebiliriz. Resmin bütününe bakmak olayları anlama noktasında temel ilkedir. Parçacı yaklaşım olayı yanlış anlamaya ve yanlış sonuçlara varmaya sebep olur. Gözleri görmeyen yani bütünü kavramayan, parçalara odaklananların fili doğru bir şekilde tarif etmeleri mümkün değildir. Filin kulaklarını ele alan kişi, fili bir yelpaze, onun hortumunu ele alan kişi, fili bir hortum, onun kuyruğunu ele alan kişi, fili bir kamçı, onun ayaklarını ve bacaklarını ele alan kişi, fili sütunlar şeklinde tanıtır. Halbuki bu tanımlar kısmen doğru olsa da fil bu tanımların hiçbirine girmez ama bu tanımların hepsi birleşirse fil ortaya çıkmış olur. İşte Kur’an okunduğu zaman da olayları anlamak için parçacı değil bütünlük içinde ele almalıyız. Nitekim parçacı yaklaşan her kesim kendine göre bir ayeti ya da ayetin bir parçasını alarak Allah’ın ne dediğini değil; kendi dediğini Kur’an söyletmeye çalışmıştır. Bunun örnekleri çoktur.
Bu yanlışlara girmemek için Rabbimize kulak vermeli ve onun ne dediğini anlamaya çalışmalıyız.
Rabbimiz Hud Suresi 1. ve 2. ayetlerde Kur’an’ı açıkladığını, bunu yapmasının sebebi ise ondan başkasına kulluk etmeyelim diye ifade etmiştir.
Furkan Suresi 33. Ayette rabbimiz hakkı en iyi şekilde tefsir ettiğini, açıkladığını beyan etmiştir.
Enam Suresi 114. Ayette Rabbimiz Kur’an’ı ayrıntılı bir şekilde açıkladığını ve ondan başka hakem aranmamasını gerektiğini ifade etmiştir.
Rum Suresi 58. Ayet ve diğer birçok ayette Rabbimiz Kur’an’da her türlü örneği verdiğini buyurmuştur.
Nisa Suresi 82. Ayette Kur’an’ın Allah’tan olduğu ve içinde herhangi bir uyuşmazlığın olmadığı, eğer Allah’ın dışında birilerinden olsaydı onda birçok uyuşmazlığın yer alacağı ifade edilmiştir.
- Taha suresi 113 ile 114. Ayetler arasında Kur’an okunurken acele edilmemesi gerektiği uyarısı vardır. Bir insanın Kur’an’ın hepsini bir anda anlaması, bütün konulara vakıf olması mümkün değildir. Onu için Kur’an okurken acele etmemeli ve zamanla konuyu daha iyi anlayacağımızı bilmeliyiz. Yapılan araştırmalara göre bir insan bir konuyu çalışırken ya da bir öğrenci ders çalışırken dahi konuyu hemen bütün detaylarıyla anlamaz. Zamanla o konuyu çalışarak ve konu hakkında sorular çözerek konuyu daha güzel kavramış olur. İşte rabbimizin kitabanın da her konusunu bir anda anlamaya biliriz. Zaman vererek, emek harcayarak inşallah daha güzel öğrenmiş oluruz.
Rabbimiz birçok ayette doğruyu bulmamız için akletmemizi emretmektedir. Akletmek Allah’ın kullarına verdiği en büyük nimetlerden biridir.
Akletmek kelimesinin bir anlamı bağ kurmak demektir. Kur’an’da akletmek kelimesi 49 defa geçer ve hepsinde fiil, iş oluş, hareket anlamları taşır. Bundan dolayı akleden yani bağ Kur’an kişi Kur’an’ı daha doğru anlar. Aklederken yani bağ kurarken ayetlerin ayetlerle, ayetlerin kainatla / Allah’ın yasaları ile bağlantısını kurmamız gerekir.
Yukarıda ifade ettiğimiz yönteme uyarak Furkan Suresi 73. Ayeti anlamaya gayret edelim.
25:73 “Onlar ki Rablerinin ayetleri hatırlatıldığı zaman onları asla küçümsemez, görmemiş - duymamış gibi davranmazlar.”
Bu ayetin öncesine ve sonrasına baktığımızda konunun müminler yani güvenenler olduğu anlaşılır. Müminlerin ayetlere karşı nasıl davranmaları gerektiği ifade edildiği gibi, mümin olmayanların yani güvenmeyenlerin de ayetlere karşı nasıl bir tavır takındıkları ortaya çıkmaktadır.
Güvenenlere Allah’ın ayeti hatırlatıldığı zaman hemen ona güvenir ve teslim olur.
Güvenmeyenlere Allah’ın ayeti hatırlatıldığı zaman onu duymamış, görmemiş ve anlamamış gibi tavırlar sergiler.
Bağlantılı olduğunu düşündüğümüz ayetler:
- Bu ayet müminlerden / güvenenlerden söz ediyor. Allah’a güvenen bir insan ayeti duyduğu an işittim ve itaat ettim, der. Bunun tam tersi ise mümin olmayan / güvenmeyenler var. Bunu da İnşikak Suresi 20 ile 24. Ayetler arasında görmekteyiz. Kur’an okunduğu zaman ona secde etmezler yani Kur’an’ı dinleyip onun emirlerine uymazlar.
- Taha Suresi 124 ile 127. Ayetler arasında Allah’ın hatırlatması olan Kur’an’dan yüz çevirenlerin durumu anlatılmaktadır.
- İsra Suresi 72. Ayette bu dünyada Kur’an’a karşı körlük eden Ahirette de kör olacağı anlatılır.
- Zuhruf Suresi 36 ile 44 ayetler arasında Allah’ın hatırlatması olan Kur’an’dan yüz çevirenlerin şeytanın etkisinde olacağı ifade edilmiştir.
- Zümer Suresi 45. Ayette Allah’ın tek başına anıldığı zaman ahirette inanmayanların bundan hoşnut olmadığı anlatılır. Burada herkes ben ahirete inanıyorum diyebilir. Fakat ayete ahirette gerçekten inanmayan kişilerin Allah ile beraber kutsal gördükleri kişilerin de anılmasını istediklerini göstermektedir.
- Araf suresi 204. Ayette Rabbimiz Kur’an okunurken onu anlamak için susup dinlememiz gerektiğini ifade etmiştir. Eğer Kur’an okunurken onu dinler ve ona göre yaşarsak Rabbimiz bize her iki dünyada merhamet edecektir.
Not: Kur'an böyle okunursa inşallah hata oranı en az olur. Çünkü ayetleri ayetlerle anlamaya çalışıyoruz.
·
199 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.