Bu incelemede kitabın tarihi dönemlerle ilişkisi veya insanların ruh halleri gibi konulardan bahsetmek istemiyorum. Kitabı övmek veya yermek de istemiyorum. Bu kitapta dikkatimi çeken bir kaç olaydan bahsetmek istiyorum. Birincisi; Hayri bey Şerbetçibaşı elması hikayesini uydururken onun gerçek olmadığını biliyordu. Başkasının buna inanmasını da beklemiyordu. Fakat insanlar elmasın varlığına inanmaya başlayınca aslında var olmayan bir şey, gerçeğin üstüne çıkarak var oluş kazanmış oldu. İnsanların elmasın varlığına inanmasının Hayri beyin hayatının üzerinde büyük etkisi olmuştur. Bir noktadan sonra elmasın var olup olmaması uyudurma olup olmaması bir şeyi değiştirmedi insanlar inanmak istediklerine inandı. Hayri beyin kimseye elmasın mevcut olmadığına inandıramadı ve hayatı da eskisi gibi olmadı hatta deli olduğu söylenip akıl hastanesine bile gönderildi. Bundan aşağıdaki çıkarımlar yapılabilir; Bir söz ağızdan çıktıktan artık sana ait değildir. Ağızdan çıkan sözler ve fikirler kendi gerçekliğini yaratır. İnsanlar inanmak istediğine inanırlar. İkincisi; Saatleri Ayarlama Enstitüsünün kurulmasıdır. Enstitünün amacı ayarı bozulan saatleri ayarlamaktır. Aslında bir saatin ayarının bozuk olup olmadığını anlamak için başka bir saate bakmak veya başka birini aramak yeterlerlidir. Ama ilginç ve farklı bir fikir olması, iyi bir şekilde reklamının yapılması insanların enstitüye ilgi görmesini sağlamış, hatta bir çok insan işin lüzumlu olduğuna bile inandırmış. Kitabın 250. Sayfasında "Dostum, işler bizden sonra dünyaya gelmişlerdir. İşleri onları görecek adamlar icat eder." diye bir konuşma geçiyor. Bir işin icra edilmesi için lüzumlu olmasına da gerek yoktur doğru yerlerde doğru kişileri ikna ettiktikten sonra o işin lüzumlu veya luzumsuz olması da pek önemli olmuyor. Herkes kazandığı paraya bakar. Bir işin herhangi bir işten daha önemli veya önemsiz olduğunu düşünmeye gerek görmezler. Üçüncüsü Halit Ayarcının uydurduğu Ahmet Zamani Efendidir. Halit Ayarcı Saatleri Ayarlama Enstitüsünün reklamını yapmak bir Ahmet Zamani Efendi diye bir insan uydurmuş, fikirler yüklemiş, fikirlerini savunan ve ona destek olan insanların varlığından söz ederek gerçekçiliği arttırmıştır. bir hayat hikayesi kurgulamış, hayatı kurgulanırken gerçek kişiler de olayların içine katılıp gerçekliği arttırmıştır. Hatta daha ileri giderek onun hayatını anlatan bir kitap bile kaleme aldırmıştır. Sonrasında insanlar Ahmet Zamani efendinin varlığına inanmaya başlamışlar hatta onun torunu olduğunu iddia edenler bile olmuş. Düşünsenize tarih kitaplarında bir adamın hayatını okuyorsunuz ama aslında o adam hiç var olmamış bile olabilir. Bunlar ister istemez insanın gerçeklik anlayışını sorgulatan durumlar. Diyeceklerim bu kadar, iyi okumalar.

Saatleri Ayarlama EnstitüsüAhmet Hamdi Tanpınar · Dergah Yayınları · 202341,6bin okunma

62 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Macit