Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.36.31
Gönderi
1265 yılında Floransa'da orta halli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Dante, gençlik yıllarında dilbilgisi, mantık, sözbilim öğrenmiş, yazarlarla ve dönemin ünlü düşün insanlarıyla dostluklar kurmuştur. Brunetto Latini ve Guido Guinzelli, Dante'nin ilk ustaları olmuştur. Şair Brunetto Latini'den hem dilbilgisi, hem de kişinin dünyada iz bırakması için yapıt üretmesi gerektiğini öğrenen Dante, Bolognalı şair Guido Guinzelli'den de duygularını dizelere dönüştürme sanatını öğrenmiştir. Dönemin önemli şairlerinden Guido Cavalcanti, yetişkinlik çağının en yakın dostu olmuştur. Bologna ve Padova üniversitelerine giden Dante, Latin şiirini, Vergilius ile Ovidius'un yapıtını incelemiş, felsefe öğrenmiştir. Vergilius ve Aristoteles'ten etkilendiği gibi, dinbilimci Aquino'lu San Tommaso'nun da görüşlerini benimsemiştir.
Çalkantılı yaşamına ve 20 yıllık sürgün hayatına rağmen verimli bir yazar olan Dante, yazdıklarının bir bölümünü, dönemin yaygın anlayışına uygun olarak Latince, bir bölümünü de İtalyanca yazmıştır. Latince'ye karşı her zaman halk dillerini savunan Dante, başyapıtı "İlahi Komedya" yı ise İtalyanca (Toscana Lehçesi) yazmış ve bu nedenle, İtalyan dilinin kurucusu sayılmıştır.
Dante, "öteki dünyaya" yaptığı düşsel geziyi destanlaştıran epik şiiri, İlahi Komedya'yı 1307-1321 yılları arasında kaleme almış ve bu başyapıtı, İtalyan dilinin ilk ve en uzun soluklu şiiri olmuştur. Cehennem, Araf ve Cennet başlıkları altında 3 bölüme ayrılan şiir, toplam 14.233 dizeden oluşmaktadır. Üçlüklerden oluşan şiirin tümü, ilk kez Dante'nin kullandığı "terza rima" (aba, bcb, cdc) uyak düzeninde yazılmıştır. Dizeler 11 hecelidir. Her bölümde 33 kanto (destan bölümü) yer alır ve Cehennem'deki giriş kantosuyla birlikte toplam 100 kanto olur.
Hristiyan batı kiliseleri tarafından benimsenen ve Dante'nin "Komedya" (sonu iyi biten hikaye anlamına gelir) adını verdiği yapıtına, 1360 yılında Giovanni Boccacio'nun eklediği "İlahi" sıfatıyla birlikte eser Hristiyanlaştırılmıştır. 1555 yılında Venedik'te Ludovico Dolce'nin yaptığı baskıda, bu isme ilk kez yer verilmiş ve o tarihten sonra da "İlahi Komedya" olarak benimsenmiştir.
İlahi Komedya, yaşam öyküsünün Dante'nin sanatına yansıması olarak nitelendirilebilir. Yaşamının önemli bir bölümünü sürgünde geçiren ve çalkantılı bir süreç yaşayan Dante, iç dünyasındaki karmaşanın çözümü için Tanrı'ya sığınmış, bu arada da hem insanlara hem de kendine doğru yolu göstermek için İlahi Komedya'yı yazmıştır. Dante'ye göre; Tanrı'nın insanlar için öngördüğü iki amaç vardır. Bunlardan ilki, yeryüzü yaşamındaki mutluluktur. İnsan ahlak kurallarına uyarak, düşünsel yeteneklerini geliştirerek bu amaca ulaşabilir. İkinci amaç ise, öldükten sonraki sonsuz yaşamdır. İnsanın bu amaca ulaşabilmesi için Tanrı'ya inanması, onun koyduğu kurallara uyması gerekir. Bu amaçların gerçekleşmesinde imparator ve papa insanlara yol gösterir. Fakat insan kendi kendine de yeryüzündeki davranışlarını düzenleyebilir, Tanrı'nın varlığının bilincine vararak, ruhunun ölümsüzlüğünü sağlayacak bir yaşam sürebilir. İşte iç dünyasının sesini dile getiren Dante, şiir aracılığıyla insanlara bu yolları gösterir.
İlahi Komedya'nın oluştuğu 3 bölümden Cehennem ve Araf'ta Dante'ye Latin şair Vergilius rehberlik eder, Araf'ın tepesinde Vergilius yerini Beatrice'e bırakır ve Cennet boyunca Dante'ye Beatrice rehberlik eder. Gezi 1300 yılı 7 Nisan Perşembe'yi 8 Nisan Cuma'ya bağlayan gece başlar ve 14 Nisan Perşembe günü sona erer.
Dante, evreni Ptolemaios'un görüşüne göre tasarlar. Dünya, evrenin merkezidir, dönmez ve olduğu yerde durur. Dünyanın çevresinde dönen 7 gezegen (Ay, Merkür, Venüs, Güneş, Mars, Jüpiter, Satürn) vardır. Gezegenler iç içe geçmiş 7 gök içinde döner. Sekizinci gökte, dönmeyen, yerinde duran yıldızlar, dokuzuncu gökte, gezegenlerin dönmesini sağlayan İlk Devindirici vardır. Meryem, Beatrice gibi Tanrı'nın sevgili kulları ise son kat olan onuncu gökte yani arşıâlâdadırlar.
Dünya, kuzey yarı küre ve güney yarı küre olmak üzere iki bölümden oluşur. Güney kutbu dünyanın doruk noktası, kuzey kutbu ise tabanıdır. Kuzey yarı kürenin tam ortasında Kudüs yer alır. Lucifer'ın (baş şeytan) gökten düşerek açtığı çukur olan Cehennem'in girişi Kudüs'ün altındadır. Güney yarı kürenin ortasında bir ada yer alır. Bu adanın üstünde de, Cehennem çukuru açılırken çıkan toprağın oluşturduğu Araf Dağı bulunur.
Hristiyanlığın üçlem ilkesini belirttiği için 3 sayısı ortaçağda özel bir önem kazanmıştır. Bu sayıya, İlahi Komedya'da da önemli bir işlev yüklenmiş ve tüm yapıt üçlüklerden oluşmuştur. İlahi Komedya'da 3 ana bölüm vardır ve Cehennem'deki giriş kantosu dikkate alınmazsa her bölümde 33 kanto bulunmaktadır. Eserin, 3 bölümü de yıldızlar sözcüğüyle bitmektedir.
İlahi Komedya'nın ilk bölümünü oluşturan Cehennem'i Dante'nin 1308 yılında tamamladığı tahmin ediliyor. Cehennem, 34 kanto ve 4720 dizeden oluşuyor. Dante, Cehennem'deki yolculuğu boyunca 112 ünlü kişiyle karşılaşıyor.
1300 yılında 7 Nisan Perşembe'yi 8 Nisan Cuma'ya bağlayan gece "yaşam yolumuzun ortasında" (35 yaşında olan) Dante, (günahkarlık ortamını simgeleyen) "karanlık bir ormanda" yolunu şaşırır. Cuma sabahı gün ağarırken bir tepenin eteğinde (insan aklını simgeleyen) Vergilius ile karşılaşır. Dante'nin yardımına koşan Vergilius, kötülüklerden arınmak için onu öteki dünyanın üç bölümünü gezmeye çağırır. Dante ile Vergilius'un o gece başlayan Cehennem gezisi 9 Nisan Cumartesi gecesi sona erer ve 10 Nisan Pazar günü, birlikte Araf'a ulaşırlar.
Dante'nin tasarladığı Cehennem, dibine inildikçe daralan bir çukurdur. Bu çukur, iç içe 9 daireden (kattan) oluşur. Dairelerin her birinde, ayrı bir günah işlemiş olanlar cezalandırılır. Aşağıya doğru inildikçe cezalar ağırlaşır ve cezayı veren Tanrı değildir. Yaptıkları seçimler neticesinde Cehennem'e gelen insanlar, çarpıldıkları cezayı, yeryüzünde sürdürdükleri yaşamla kendileri belirlemiştir. Cezanın ağırlığı, işlenen günahın ağırlığıyla orantılıdır.
Vergilius ile Dante'nin, Cehennem yolculukları boyunca karşılaştıkları kişiler arasında filozoflar, şairler, politikacılar, din adamları, kraliçeler, ünlü kadınlar, papalar, kardinaller, imparatorlar ve Florasansa'nın ünlü kişileri bulunur. Bu kişilerin her biri, günahı ile orantılı olarak ceza çeker.
Cehennem boyunca Vergilius'un konuşmaları hem sözcük, hem de dize olarak Dante'nin yaklaşık iki katıdır ve Cehennem, İlahi Komedya'nın en çarpıcı bölümüdür.
Rekin Teksoy'un çevirisiyle Oğlak Yayınları'ndan okuduğum Cehennem, yine Rekin Teksoy'un muhteşem ve açıklayıcı önsözüyle başlıyor. Okuyucuyu esere başlamadan önce hazırlayan önsözü okurken heyecanımın ve merakımın daha da arttığını belirtmeliyim. Dipnotlarla da bir hayli desteklenen eserin, çevirisindeki çabaları ve hassasiyeti açıkçası okurken daha net anladım. Ayrıca gerek kolay okunabilirliği, gerekse kolay anlaşılabilir çevirisi sebebiyle tüm çabaları için de çevirmeni tebrik ediyorum.
Büyük bir keyifle ve hayranlıkla okuduğum eserde, tasvirlerin, betimlemelerin muazzam olduğunu ve anlatılanların, okurken adeta gözümün önünde belirdiğini açıkça söylemeliyim. Ayrıca eserin her kantoda bir adet yer alan, Cervantes ve Kitab-ı Mukaddes resimlemeleriyle tanınan, ünlü Fransız ressam ve gravürcüsü Gustave Doré ile büyük Rönesans ressamı Sandro Boticelli'nin İlahi Komedya resimleriyle desteklenmesi de tasvirlerin ve betimlemelerin anlaşılmasında daha da etkili olmuştur.
Eseri okurken, Vergilius ile Cehennem'i dolaşan Dante değil de benmişim gibi hissettim. Yer yer ürperdim, yer yer düşündüm, yer yer de üzüldüm ama sonuçta herkesin yaptığının bir bedeli olacaktır diye de kendimi teselli ettim. O büyülü dizelerden ayrılmış olduğum için üzülsem de yoluma Araf ve Cennet ile devam edeceğim için şimdiden heyecanlandığımı söyleyebilirim. Kesinlikle ama kesinlikle okunması, özümsenmesi ve ders çıkarılması gereken bir eser. Tek kelimeyle muhteşemdi. Kitapla kalın...
·
1.289 görüntüleme
Büyük bir emekle kaleme aldığınız incelemeniz için çok teşekkür ederim.🙏 Hep merak ettiğim "İlahi Komedya"yı, çok detaylı ve merak uyandırıcı bir şekilde yorumlamışsınız, doğrusu keyifle okudum. Kaleminize sağlık.👏📚🦋
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.