Osmanlı İmparatorluğunda hemen bütün şairlerin başlıca geçim kaynağı siyasi ilişki neticesinde elde ettikleri kazançlardır.
Mesela Baki Süleymaniye medreselerinde danişment iken ulemanın itirazına rağmen 25 akçe aylıkla müderrisliğe terfi ettirildi. Baki daha sonra siyasî mekanizmaların içinde yer alan siyasi bir figür oldu. İlmiye sınıfının en yüksek mertebelerinden kazaskerliğe kadar çıktı.
Necati Bey'in hayat öyküsü ilişkiyi daha açık bir şekilde ortaya koyar. Necati Bey hayatına Edirne'de köle-evlatlık olarak başladı. Sonunda Şehzade Mahmut'un nişancısı oldu. Diğer şair ve yazarları kollayarak "patronaj" makamına kadar ulaştı.
Fuzuli gibi merkezden çok çok uzak bir şair bile merkezin zenginliğinden faydalanmak istemiştir. Gerek Kanuni'ye gerekse Şehzade Bayezit'e kasideler yazarak açıkça hamiliklerini istemiştir.
Şeyh Gâlib, III. Selim'in en yakın dostlarından biridir. Osmanlı Padişahlarının hiçbirinde III. Selim-Gâlib ilişkisi gibi bir padişah-sanatçı yakınlaşması yoktur. İlişkinin samimiyet derecesi Şeyh Gâlib'in sultanın kardeşiyle arasında aşk ilişkisi kurmasına kadar ilerler.
İlişkinin gönül dostluğundan öte bir başka özelliği vardır. Hesap, Sultan Selim Hanın siyasî düşüncelerinden kaynaklanır. Selim Han yeniçeri ocağını ortadan kaldırıp yeni bir ordu kurmak ister. Yeniçeri ocağı demek Bektaşilik demektir. Sultan Mevlevi dergahının postnişini Şeyh Galib ile dostluğunu artırarak bir bakıma Mevleviliği Bektaşiliğin karşısına çıkarmak ister. Şeyh Galib padişahla dostluğu sayesinde Mevleviliği zamanının en önemli dergahı yapmıştır.
·
39 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.