Kafka'nın 20.yy başlarında yazdığı kısa öykülerden biri olan Ceza Kolonisinde, genel olarak yazarın eserlerinde görülen sistem eleştirilerini merkezine alıyor. Hikaye, Fransızca konuşulan bir bölgede bir idam esnasında gerçekleşiyor. Üst düzet bir komutan, suçluların cezalarını çekmeleri adına bir işkence ve idam aleti icat ediyor. Bu alet, çarklar, iğneler oluşuyor. Suçlunun bedenine cezası iğnelerle yazılıyor ve 12 saat süren acılı bir ölüm sonunda ölü beden bir çukura atılıyor. Komutanın ölümü üzerine, komutanın sadık yardımcısı bu işleyişi devam ettiriyor. Ancak ölen komutan yerine atanan kişi, bu uygulamayı yanlış buluyor. Ama oturmuş sisteme karşı gelmekten korkuyor ve kendisi doğrudan yasaklayamıyor. Dolaylı yollardan gerçekleşmesi için bir gözlemci atıyor. Gözlemci, bu idam anında karşımıza çıkıyor. Gözlemciyi ikna edemeyen yardımcı komutan, suçluyu salıp alete yatıyor ve ölümüyle hikaye sona eriyor. Bu kısa öykü, günümüzde de süregelen hiyerarşik ve itaatkar sisteme derin bir eleştiri kimliği taşımaktadır. icadı gerçekleştiren komutan, sistemin en yukarısındaki güç unsurunu yansıtıyor. Mesleğinin asker seçilmesi de bu olguyu destekliyor. Öldüğünde yardımcısının bu uygulamayı yüksek bir sadakatle devam etmeye gayreti de itaatkarlığın temsili niteliğinde. İnsanların bu uygulamayı normal karşılaması ve hatta bir şölene dönüştürmesi ise insanın korkuyla kolayca satın alınabilirliğini temsil ediyor. Çağımızın entelektüel, aydın kesimi de bu eleştiriden payını almaktadır. Yeni atanan komutanın karşı fikrine rağmen sisteme başkaldıramaması, gözlemcinin ise idam anında müdahale etmemesi, gücünü kullanmak için komutanın ölmesini beklemesi ve hikayenin sonunda güçsüz asker ve mahkumu bırakıp kaçması, aydınların sistemi eleştirirken aslında sistemin çarklarından biri oluşuna vurucu bir gönderme yapıyor. Sistemin bozuk çarklar üzerine kurulu oluşunu Kafka bize hikayenin sonunda yaptığı ironi ile aktarıyor. Kurulan bu bozuk sistemin yıkılacağını anlayan yardımcı komutan, mahkumun yerine kendisi alete yatıyor. Ancak alet de sistem gibi bozuk çarklardan oluşuyor ve bu bozuk çarklar her zaman olduğu gibi zalim komutanın başına yıkılıyor. Kişisel görüşüm: Kafka'nın yazımını, olaylara bakışını, eleştirel dilini tamamen yansıttığı ve nerede görürseniz görün bu bir Kafka hikayesidir diyebileceğiniz bir eser. Sisteme, adalete, insan davranışlarına yaptığı eleştiriler ise onlarca sene sonra hala geçerliliğini koruyor. Pavlov'un köpeğini anımsatan bu alıntıyla incelememe son veriyorum. "Mahkûmun yüzünde öyle bir köpeksi sadakat vardı ki zincirlerini çözüp serbest bıraksanız, idam başladığında bir ıslığınızla koşup gelir sanırdınız." İyi okumalar.

Ceza Kolonisinde ve Diğer ÖykülerFranz Kafka · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20178,5bin okunma

·

282 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Mehmet