Bulantı, varoluş kavramını Jean P. Sartre’in, 20 yy. ın koşulları içinde, Roquentin karekteri üzerinden işlediği döneminin ses getiren eserlerinden biridir. Yaşanılan anlar, hayatın içinde çok da özel değildir, diğer anlara benzerler. Ama anın kendisi o an için hoş bir yer kaplar. Biçimin öze verdiği, anın içinden çıkan olgudur, bir serüvendir, hoş olan. Serüven tek bir ana sıkışabilir sanki bir şeyi düşünürken onun ara ara görünür hale gelmesi gibi. İmgelerden oluşan büyük bir tablo gibi, halen yapılmakta olan bir tablo gibi. Zamanın akışı içinde çizilen birbirine benzeyen tablolar gibi değil. Ama uzaktan bakınca ayrıntılar seçilemeyecek hale gelince aynı renklerde gözüken birbirine benzeyen tabloların oluşturduğu bir sergiler koleksiyonu olan yaşam gibi de değil. Bulantı, çizilen bir resmin göründüğünde hissedilen o duygunun ve rengin bayağılaşmaya başlaması ve bir süre sonra soluklaşıp rengini yitirmesine karşı hissedilen bir tepkidir. İçerdeki boşluk korkusuna karşı bir anlam yükleme çabasıdır. İnsanın kendi özvarlığıdır, der Sartre. Tiksinti denilen şey sanılan şeyin ters çıkması durumudur. Diğer bir ifadeyle, normalin içindeki anormaldir. İnsan dünyada varolduğunu bilir ama her şey önemsizdir. Bu korkutucudur. Hiçlikten kaçış bir bulantıyla başlar. Hiçlik, varoluştan önce gelmez. Doğadaki nesnenin kök varoluşu bizim ona atadığımız özdeşlikten önce gelir. Nesnelerin, asla tam olarak adlandırılamayanların farkında olmamız gerekir,biz onların varoluşsal bükülmelerini görürüz,der Sartre. Bunu da düşüncelerle onlara anlam yükleyerek yaparız. Bilinç, fazlalık olmanın bilincidir.Ama hiçbir zaman unutmaz kendini, bu durumda bile kendini unutan bir bilinç olmanın bilincidir diyerek, Sartre hiçlik ve nesnelerin varoluşsal bükülme kavramlarına gönderme yapar. Toplumu ve bireyi, bireysel ve kamusal alandaki kuralların kalıpları içine kendilerini bıraktıkları, sınırladıkları ve nesnelerin doğasının farkına varamadıkları için eleştirir.

BulantıJean-Paul Sartre · Can Yayınları · 198122,9bin okunma

·

74 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Su