Tarihi Olaylatı Değerlendirmede Ölçüler
Ölçü 1: Müçtehid imamlar, usülcüler ve hadisçiler tarafından ittifakla savunulan noktalardan birisi şudur: Zayıf hadis, amellerin fazileti (fazâil-i a'mâl) konusunda olduğu gibi, menkıbeler hususunda da hüccettir. Fakat bu hüküm, zayıflığın ileri seviyede olmaması şartına bağlıdır. Mesela hadisin râvilerinden herhangi birinin “hadis uydurma” ithamıyla suçlanmaması gerekir. Aksi takdirde söz konusu hadise hiçbir şekilde itibar edilmez. Buna mukabil bir insanı cerh etmek ve aleyhinde bir hüküm vermek için, sadece cerh ve ta'na maruz kalmamış sahih bir hadise itibar edilir . Bundan dolayı da biz bazı sahabilerin menkıbelerinde birtakım zayıf hadisleri zikretmekte beis görmedik.
Ölçü 2: Şüphesiz sahabenin tümü Allah Rasülü'nün ve müçtehid imamların şehâdetiyle “adil”dirler. Buna ters düşen ve onların adaletiyle bağdaşmayan herhangi bir rivâyet, eğer sahih bir senedle rivâyet edilmemişse -ki çoğu böyledir-kesinlikle reddedilir. Yok, eğer sahih bir senedle rivâyet edilmiş ise -ki bu da çok nâdirdir-tevil edilmesi ve kesin olan adaletleriyle bağdaşacak şekilde yorumlanması gerekmektedir. Muhakkik imamların tespit ettiği bu kâide, sahabeye eksikliğin isnâd edildiği her rivâyette göz önünde bulundurulmalıdır. Aksi takdirde delalete düşülüp ümmetin en hayırlılarının haysiyetlerine dokunmak gibi bir uçuruma yuvarlanılır ve böylece Allah'ın ve Resulü'nün gazabına maruz kalınır.
·
379 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.