İnsanlar binlerce yıl önce kendilerine hayali bir düzen kurmuş ve buna inanmışlardır. Bunu okuduğunuzda etrafınızda olup bitenlerin ve bu zamana kadar yaşadıklarınızın aslında geçmişten gelen bir hayal ürünü olduğunu düşünüyorsunuz. Kurallar, yasalar, tüketim alışkanlıkları, kişisel isteklerinizin altında yatan temel neden ve daha niceleri.. Aslında bunların hepsi insanın hayal etme yeteneği ile ortaya çıkan ve yaşamını idame ettirebilmek için oluşturduğu hikayeler. Yazar, temel insan haklarından tutunda Hammurabi Kanunlarına varıncaya dek birçok konuda bu görüşü savunuyor. ''Thomas Jefferson da insan hakları için; Homo Sapiens'in doğal hakları yoktur. Tıpkı örümcekler, sırtlanlar ve şempanzelerin doğal hakları olmadığı gibi; ama bunu hizmetkarlarımıza söylememeliyiz, yoksa geceleyin bizi öldürürler.'' der. İşte buradan bile anlayacağımız üzere içinde bulunduğumuz düzen hayali ve mitlerden oluşan bir düzendir. Öyle ki bu hayali düzen zamanla tüm yaşayış şeklimize ve isteklerimize bile yansımış. Mesela, en kişisel isteklerimiz bile doğduğumuzdan bu yana içinde bulunduğumuz toplumun bize kodladığı unsurlar ile doğrudan bağlantılı. Bu toplum bize bazı mitler ile kültürel değerler veriyor ve karşılığında bizim isteklerimizi şekillendirme yetkisine sahip olmuş oluyor. Durumu böyle düşündüğümüzde aslında bizim hür irade özgürlüğümüz dünyaya ilk gözümüzü açtığımız anda kısıtlanıyor. O toplum neyi kabul ediyorsa biz de onları öğreniyor, o gelenek ve göreneklerin izinden gidiyoruz. Kitaptan bir örnek verecek olursam; tek yumurta ikizi olan iki kardeşten birisi Pekin'de zengin bir aileye diğer kardeş de ücra bir köyde yaşayan aileye verilsin. Şüphesiz ikisinin aldığı eğitim, yaşadığı ortam, yaptığı aktiviteler birbirinden oldukça farklı olacaktır. Aynı genlere sahip olsalar bile günün birinde daha iyi şartlarda yetişen çocuk diğer kardeşinden hep bir adım geride kalacaktır. Ezcümle; içine doğduğumuz evler ve toplum bizi yönlendiren ve şekillendiren yegane unsurlardan birisidir. Yaşadıklarımızsa ürettiğimiz hayal ürünleri..

Hayvanlardan Tanrılara: SapiensYuval Noah Harari · Kolektif Kitap · 201936,5bin okunma

·

149 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Büşra