Üstel’in bu eserini bir akademik ödevim için okuyup ulusçuğun Türkiye’deki yankılarının izini sürme imkânı bulmuştum. Ulusçuluk ve Türkiye’deki sağ ideolojilerle akademik bakımdan ilgilenen herkesin tümünü okumasa bile başvurmasında yarar olacağını düşündüğüm bu kitap okuru resmî devlet söyleminde ve ondan da çok ders kitaplarında yaratılmak istenen makbul yurttaşın ne olduğunu anlamaya davet ediyor. Üstel II. Meşrutiyet’le iyice kesinleşen batılılaşma hamleleriyle ve modern devletin doğuşuyla istenilen insan tipinin yaratılmasında kullanılagelen temel kamusal eğitimin ders kitapları ve müfredatları incelemeye koyuluyor. Bu dönemi Cumhuriyet dönemi izliyor ve Cumhuriyet döneminin ilk kısmını 1919-1924, 1924-1930 ve 1930-1940 zaman dilimlerine bölüyor. Arkasından çok partili hayata geçişten 1980 askeri darbesine kadar olan dönemi ve nihayet 1980 sonrası dönemi AKP hükûmetlerine kadar irdeliyor. Kimi zaman Fransız tipi bir yurttaşlık anlayışının hâkim olduğunu, kimi zaman Alman tipi etnik kökene dayanan bir yurttaş modelinin benimsendiğini gözlemledim. Yurttaş-devlet ilişkisi için sürekli yeniden tanımlanan yurttaşlık kavramının ne mühim olduğu devlet aygıtını elinde bulunduran hükûmetlerin farklı dönemlerde farklı makbullükler inşa ettiklerinden belli. Üstel bu bakımdan bu güç ilişkisini iyi ki incelemiş.

"Makbul Vatandaş"ın PeşindeFüsun Üstel · İletişim Yayınları · 200423 okunma

71 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Ouest Paris