10020.
Atlı Tramvay İşletmesi’nin kurulmasına ilişkin “Dersaadet’te Tramvay Tesis ve İnşasına Dair” ilk sözleşme Sultan Abdülaziz döneminde, 30 Ağustos 1869 tarihinde düzenlenmiş. Ama ortada bir şirket yokmuş o sırada. Bahsi geçen şirket olmadan bu sözleşmenin imzalanmış olması da ayrıca ilginçtir bu yüzden. Nihayetinde şirketi kurmuşlar: Dersaadet Tramvay Şirketi! İstanbul’da ilk tramvayın hizmete sunulması, dünyadaki ilk tramvaydan 27 yıl sonra, 3 Eylül 1869’da gerçekleşmiş. Böylece Osmanlı Devleti, Atlı Tramvay İşletmeciliği’nde dördüncü sırada yer almış. Kurbanlar kesilmiş. Hatta asrın bu en hızlı ulaşım aracına binebilmek için halk birbiriyle yarışmış. Yıllar geçtikçe de “Atlı Tramvay” İstanbul’un ayrılmaz bir parçası olup çıkmış. 1914’te elektrikle çalışır hale getirilmesiyle açıkçası daha bir kıymetlenmiş. Dolmuşların henüz doğmadığı, taksilerin adının duyulmadığı dönemde İstanbulluları o tepeden bu tepeye, üstelik çok düşük bir ücrete taşımaktaymış bu tramvaylar. Sonraları dolmuş, taksi ve otobüs de ulaşım aracı olarak hayata girse de tramvayın yeri hep bir başka kalmış. Ama bir gün bütün bu sevgi aniden yok olup tramvayın sonunu getirivermiş. Tam 92 yıl İstanbul’a hizmet eden tramvaylar “çağ dışı” damgası yiyerek 1966 yılında bir hamlede kaldırılmış. Şimdi vatman, vardacı, biletçi gibi kelimeler sözlüklerde unutulanlar arasında. Bakın Peyami Safa ne hoş anlatmış: Akşamları dar caddede koştukça ahali/Yolda tramvaylar kaplumbağa misali/Her yerde onun sureti var dillere destan/Dün türbeye on dakikada geldik Beyazıt’ tan
Sofia Ferrera 
Naz N. Varlı
46 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.