Kış masalı; içerisindeki kimi ögelerin komik olarak adlandırılması sebebiyle dramdan romansa geçirilen bir tür olarak adlandırılıyor. Kitap geneline bakıldığında komedi unsuru olarak görülebilecek pek bir yer göremiyoruz ama Shakespeare'nin bu oyunu, dönem açısından incelendiğinde, kimi sahneler yaşandığı dönemde komik olarak görülmüştür. Buna örnek olarak; bir ayı tarafından kovalanmak dönem şartlarında güldüren bir olaydır ki Kış Masalı tam da bu sahneyi işlemiştir. İşte bu yüzden okuyucunun kahkahalar atamadığı, en fazla ama en fazla dudaklarını yanlara yatırdığı bir komedi türü barındırır diyebiliriz. Mantık ile duyguların anlık çekişmesi ile başlar kitap. Bir kuruntu, şüphe kök salar insanın içine ve bununla baş edilemediği takdirde bu şüphe kendini geliştirir. Psikolojik bir rahatsızlığa döner. Oyun karakterlerinden kral Leontes, yakın arkadaşı ve başka bir krallığın kralı ile kendi karısı Hermoine'nin dostça olan ilişkilerini mantığının dışında yorarak yasak ilişkiye yorar. Bundan dolayı da içindeki bu şüphede haklılığını, şüphesini ilerleterek; maiyetinşn kendisini aldattığına hatta çocuklarının kendisinden olmadığına kadar vardırır. Dramatik ve kimi komik sayılan sahneler buradan sonra başlar. Othello oyununa benzer esintiler vardır bu sahneye kadar. Kral Leontes'in bu sert, ani ve anlamsız gelen çıkışından sonra oyunda ani ölümlerle karşılaşırız. Acıdan doğan ölümler. Suçlanan Hermoine ve prens Mamillius kederden ölürler. Bu gelişmelerin ani cereyan etmesi karakterlerin yaşarken aslında önemsiz, ölümlerinden sonra isimlerinin kullanılarak yaşanacaklara yer edindireceği izlenimi uyandırıyor. Bu ölümler de tıpkı Leontes'in içine düşen şüphesindeki hız gibidir ve bu hız, cereyan eden bu olayların okuyucuya (yani bana) daha ince işlenmesi gerektiği düşüncesini getiriyor. Aynı hız, kral Leontes'in içine düştüğü kuruntunun aksi ispat edilince gösterdiği pişmanlık duygularında da gösteriliyor. Leontes; akıl ve mantıktan uzak bir şekilde yaklaştığı ilk durumun sonucuna bilgece bir hava ile devam ediyor. Hata ve pişmanlık ile beraber Leontes tanrısal bir adalet ile kendini gösteriyor. Maiyet ise yaşananları oldu bitti gibi kabul ediyor görüntüsüne sahip ( Bir karakter hariç). Perde değiştikten sonra yeni sahnede kayıp prenses Perdita'yı görüyoruz. Bir çoban tarafından büyütülmüştür ve kanındaki asaletten dolayı çok güzel ve ahlaklıdır. Sanki bu durum asaletin, yetişme şartlarına olacak olan etkileri baştan engellediği gibi bir algı yaratır. Bu açıdan bu oyunda masalsı özellikler vardır. Kayıp güzel prenses şen şakrak dolaşır ormanda hayvanlarla arkadaş olarak, bitkilerle sırdaş olarak. Prenses Perdita güzeller güzelidir ama en nihayetinde asil kan taşıdığı bilinmemektedir. Bulunduğu ülkede büyüdükten sonra ülkenin prensi ile aşk yaşarlar fakat kadim bir engel vardır arada. Asalet. Bu işleyiş biçimi de bize masaldan nağmeler çalar. Ayrıca Perdita'nın güzelliği insanlarda bir şüphe uyandırır. Bu güzelliğe sahip birinin bir çoban kızı olması muhtemel değildir. Bu işin içinde bir bit yeniği olmalıdır. Ve bu şüphe, araştırmacı, bilim insanları tarafından ve nerden geldikleri belli olmayan kişilerin sahneye aniden dahil olması ile giderilir. O bir prensestir. Asildir. Kitapta aslında neden var olduğu hemen sorgulanacak bir karakter vardır ki bu karakter diğer karakterlere bağlantılı dahi değildir. O dahil edilmiştir. Bu karakter Autolycus'tur. Shakespeare, bu karakteri mitolojiye gönderme yaparak eklemiştir oyuna. Çünkü bu isim kral Odysseia'nın büyük babasının ismidir ve bu oyunda da ona göndermeler yapan karakteristik özellikler taşır Autolycus. Hırsızdır, dolandırıcıdır, küfürbazdır. Küfür demişken, kitapta kimi lanet etme, beddua okuma sahneleri vardır ki sanırım bu sahnelerde bedduaları edenleri asalet çizgisine göre belirlemiştir Shakespeare. Çünkü; şiddet, küfür ve lanetin en kabası asil olmayanlara doğru güçlenirken, asil olanlar kibar bir şekilde beddua ederler. Sınıf farkı çok kesin işlenmiştir kitapta. Sonuç olarak ben Kış Masalı'nı Jeanette Winterson'ın bir kitabının öncesi olarak okudum. Winterson'dan bağımsız olarak tabii ki Shakespeare'in oyun yazarı kalitesine değinmeye gerek yok. Kitaplarını okurken küçük ya da büyük kimi mantıksızlıklar ve hatalar ile karşılaşmak yazarı düşürmeyecektir.

Kış MasalıWilliam Shakespeare · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20212,189 okunma

·

240 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

H. Ferventis