Vittorini’den daha önce Fil’i okuyup çok beğenmiştim. Sicilya Konuşmaları’na bayıldım. Eser kısaca, babasından aldığı bir mektup üzerine, on beş sene sonra annesinin yanına, Sicilya’ya, doğup büyüdüğü köye giden gencin birkaç günde yaşadıklarını, daha çok da kafasından geçenleri ve hissettiklerini anlatıyor. Kitabın ilk sayfalarında Vittorini, karakterinin içinde anlamlandıramadığı öfkesi için “Yok olup gitmekte olan insanlıkla ilgili bir çeşit öfkelenmeydi bu” diyor (s.7). Sicilya Konuşmaları da Vittorini’nin içinde biriktirdiği, faşist sansürden dolayı rahatça kusamadığı öfkesini çoğunlukla üstü kapalı, yer yer de açıkça kaleme aldığı eseri. (Bugünün şartlarında üstü kapalı gelen anlatım aslında o dönem için cüretkar kabul edilmiş, nitekim eserin 1941’de yayınlanmasından 1 sene sonra Vittorini tutuklanmış.) Savaşlarda katledilenler, faşizm, toplumsal eşitsizlik ve adaletsizlikler, bu bozuk düzenden payına düşeni göğüsleyen kadınların durumu Vittorini’nin öfkesinin temel sebepleri. Bozuk düzenden nemalananlar kadar sessiz kalan bencillere, vurdumduymazlara da öfkeli ve bu öfkenin sonucunda şiir gibi bir novella çıkmış ortaya. Faşist sansürden dolayı direkt dile getiremedikleri ayrı bir güzellik katmış esere. Halkı fişleyen polisin ‘Bıyıklı-Bıyıksız’ diye adlandırılması, çektiği yoksulluk içinde omuzlarına yüklenen annelik ve ev işi yükümlülüklerinin yanında güzellik kalıpları da dayatılan kadınların hayaletlerinin hesap sormak için dönüp bugüne musallat olması, düzenin bozukluklarını dile getiren, bir yerde halkın sesi olma gücüne sahip sanatın rolü, tüm mutsuzluklarından kaçıp alkole sığınan insanlar ve savaşta kaybedilen kardeş ile mezarlıkta hesaplaşma gibi muazzam metaforların dahil olduğu bölümler girmiş bu sayede romana. Romanın sonuna doğru Ay ve Şenlik Ateşleri’ni anımsatan şekilde, çocukluğunun nostaljik duygularına kapılan karakterin bu duygulardan hareket edip, yitirilen masumiyet ve çocuğun değişen gerçekliğini dünyanın acılarına bağlamasından çok etkilendim. Tarih ve geçmiş katliamlarla hesaplaşırken, sarhoşluk sayıklamaları ile hayal ve gerçeğin sınırlarının muğlaklaşıp, geçmiş ile bugünün iç içe geçmesi de keza çok etkileyiciydi. Vittorini’nin dili de ayrıca muhteşem; gerçekçi bir yazar olmasına rağmen oldukça şiirsel bir dille kaleme alınmış. Bu açıdan, anlatıkları kadar anlatımıyla da hayran bırakan nadir yazarlardan. Diyaloglar da mükemmel; hem metnin şiirselliğine uygun bir derinlikte, hem de gerçekçiliği ve doğallığı koruyan bir sadelikte. Çok, çok sevdim.

Sicilya KonuşmalarıElio Vittorini · Helikopter Yayınları · 2010110 okunma

·

4.301 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

İpek Dadakçı