Ortaçağ beslenmesi Çin'de de görülen salgı teorisinden etkilenmiştir. Ortaçağ Batı dünyasında evrenin her biri ayın özelliklere sahip; ateş (sıcak ve kuru), su (soğuk ve ıslak) toprak (soğuk ve kuru) hava (sıcak ve ıslak) olmak üzere dört unsurdan oluştuğuna inanılırdı. Buna göre insan vücudunun işleyişi biri birine bağlı dört salgının işleyişine bağlıdır. Sarı safra, balgam, siyah safra ve kan. Her şey bu dört salgının işleyişinin düzenlenmesi ılık ve nemli normal durumun korunmasına bağlıydı. Pişirme gıdanın niteliğini değiştirmekte, ısı bir gıdayı kuruturken kaynatma nemlenmesini sağlardı. Geç Ortaçağ Avrupa tıp teorisine göre sekiz çeşni vardı. Tatlı, yağlı, acı, tuzlu, keskin, ağır, deniz gibi tuzlu ve ekşi. Salgı analizine bağlanan bu sekiz tat, ortaçağ beslenmesinde önemli bir yere sahipti (Woolgar, 2008: 168)
·
101 görüntüleme
Tıp tarihinde ahlât-ı erbaa anlayışı eski Mısır’a kadar gitmektedir. Mısırlı hekimler, hastalık sebebi olarak bünyedeki kan, balgam, kara safra ve sarı safradan ibaret dört sıvının kirlenmesini gösterirlerdi. Bundan dolayı tedavide kirli sıvıların boşaltılması (kan almak, müshil vermek vb.) yoluna gidilirdi. Eski Yunan’da Hipokrat (m.ö. V. asır) ahlat nazariyesini geliştirmiş ve bu anlayış XIX. yüzyıla kadar tesirini sürdürmüştür. Tabiat âlemindeki oluşma ve bozulmayı meydana getiren dört unsurun insan bedenindeki karşılığı olarak düşünülen dört sıvı, Hipokrat’ın hümoral patolojisinin temelini teşkil etmiştir. Bu anlayışa göre sağlık vücuttaki bu sıvıların dengede oluşuna, hastalık ise bu dengenin bozulmasına bağlıdır. Eski Roma’da Galen (Câlînûs, m.s. I. asır), bu teoriyi takip ederek hastalıkların meydana gelişinde dış tesirlerin de etkili olabileceği fikrini ileri sürdü. Ahlât-ı erbaa fikri İslâm dünyasında da benimsenmiş ve müslüman hekimlerin kendi klinik tecrübelerine dayanarak getirdikleri açıklamalarla Ortaçağ’daki son ve gelişmiş şeklini kazanmıştır. Nitekim Ebû Bekir er-Râzî ve İbn Sînâ, Ortaçağ hümoral patolojisinin en gözde müslüman temsilcileridir.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.