Bu bölgede yayılmış bulunan dilsel ve etnik grupların incelenmesinin ortaya çıkardığı örüntü de daha az karmaşık değildir. Bugün Ortadoğu'da yaşayan halklar Hint-Avrupa, Hami-Sami, Kafkas ve Altay dil ailelerine giren dilleri konuşmaktadır (Şek. 2.7) (Ruhlen 1987). Hint-Avrupa dillerine, yazılı kaynaklarda İ.S. 4. yüzyıldan beri bilinen Ermenice ve modern İrani (Oset, Peştu) ve Batı İran dilleri (Farsça, Tacikçe, Kürtçe, Beluci, Tatça ve Talişçe) tarafından temsil edilen diller girmektedir. Hami-Sami dilleri, yazılı kaynaklarının İ.Ö 3200'lerde Ortadoğu'da ortaya çıktığı bilinen dillerdir. Bu aileye (içinde Filistin'de İ.Ö 13. yüzyıldan İ.S. 2. yüzyıla kadar konuşulan, bugün de İsrail'de kullanılan İbranca'nın bulunduğu) Kuzey Orta Sa mi; (İ.Ö. 5. yüzyıldan bugüne kadar görülen klasik ve edeöı Arapça'yı içine alan) Güney Orta Sami: Güney Çevresel Sami (Arapça'nın güney lehçeleri) dilleri girmektedir.
Kafkas dilleri Gürcüce'yi, Megrelce'yi, Laz ve Svan dillerini içine alan Kartvel dil ailesi ile; Abhazo-Adige ve Nakho-Dağıstan dillerini içermektedir. Altay ailesi çok sayıda Türkgil dil tarafından temsil edilmektedir. Bunlar arasında Türkçe, Azerice, Türkmence, Özbekçe, Kazakça, Kırgızca ve diğer birkaç küçük dil daha bulunmaktadır.
Ortadoğu'da Altay dillerini konuşanların yayılması görece geç bir tarihtedir. Bu dillerin (Orta Asya'nın Tarım havzasında bulunan*) en eski yazılı kaynağı 1.S. 8. yüzyıla tarihlenmektedir.