Katip Çelebi’nin Düstur ül-Amel fi Islah il-Ha-
lel'de (Kötülüklerin Düzeltilmesi için Uygulanacak Kurallar) iddia ettiğine göre, devletler insan organizmaları gibidir: Doğar, büyür ve yaşlanırlar ve bu süreçte eskiçag ve Islâmi tıpta esas alınan dört vücut sıvısı arasındaki ilişki büyük önem taşır. Yaşlılıkta balgamın artmasıyla hareketlerde ağırlık artıyordu ki, bu durum orduya karşılık geliyordu. Bu fazla ağırlığın kaçınılmaz olumsuzlukları vardı: Devlet hazinesi üstüne büyük bir yük biner ve bu durum köylünün sömürülmesine, toplumsal rahatsızlığın kolayca artmasına ve devletin mevcudiyetinin sarsılmasına yol açardı. Ancak Katip Celebi ye göre yeise lüzum yoktu: Gerekli mali değişiklikleri yürütecek ve kapı kullarını yeniden disiplin altna alacak güçlü bir el, Osmanlı’yı
artık genç bir bünyeye kavuşturamaz, ama ona uzun ve sağlıklı bir yaşlılık yaşatabilirdi.
·
27 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.