Messina'da iki Osmanlı Suikastçısı
Şüphesiz casuslar sadece bilgi toplamamışlar, kesenin ağzını açmaya hazır efendileri için her türden pis işe bulaşmışlardır. Onaltıncı yüzyılda suikastlara kurban gidenler sadece III. Henri, Jeanne d'Albret ve Willem van Oranje gibi hükümdar ve asilzadeler değildi. Daha önce başka bir makalede, Habsburg istihbaratının Uluc Ali’yi ortadan kaldırmak için ne kadar çabaladığını belirtmiştik. Yetişmiş elemanın çok az olduğu bir çağda, düşmanın elindeki yetenekli komutan ve idarecileri öldürtmek çok mantıklıdır; Osmanlılar da bu yönde suikast operasyonlarına onay vermekten çekinmeyecektir.
1622 yılında Sicilya Kral Naibi Emmanuele Filiberto'yu öldürmek için Messina’ya varan ve Osmanlılar hesabına çalışan iki suikastçının hikâyesi bize İstanbul’un elinin ne kadar uzun olduğunu göstermektedir. Biri Venedikli, diğeri ise Teslisci olan bu iki suikastçının farkına, Habsburglar ancak talihin bir cilvesi sayesinde varabilecektir. İki suikastçı Messina'da kendilerini daha önceden tanıyan Angelo Scarola adında bir Fransisken keşişiyle (fray[... ]de la tercera orden de san francisco) karşılaşınca deşifre olmuşlardır. Paviada eğitimini tamamladıktan sonra Doğu Akdeniz'e giden Scarola, kendisine gerek Venediklilere ait Split’te, gerekse anlı şehirleri olan Saraybosna ve Selanik'te at etmesini sağlayan (origine d'ogni mio comodo) Venedikli tüccar Giovanni Antonio Poleni ile ahbaplık (strectissima amicitia) etmektedir. Bu Antonio'nun Split'teki kardeşi Pietro, hem Venedik hem de Osmanlı istihbaratı için çalışan bir casustur.
Scarola bir gün Saraybosna'da bir İspanyol mühtedisi olan Mehmed Bey ile tanışmıştır. İstihbari hizmetlerini paşaların dişında, Sicilya (g. 1611-1616) ve Napoli (g. 1616-1620) kral naipliği yapmış Osuna Dükü Pedro Tellez-Girón’a da sunan Mehmed bir çifte ajandır. Emmanuele Filiberto'yu öldürmeye gelen suikastçılardan biri gibi o da bir zamanlar Kutsal Teslis Tarikatı'na bağlı bir vaizdir (spagnolo di Castiglia lavechia... religioso sacerd[0]" e pred[icatoſ" del ordine della St.ma Trinità). Hacca giden Scarola'dan bilgi almak için ona Sicilya üzerine birçok soru sormuş ve bu arada Sicilya kral naibini öldürtmeyi planladığını da açıklamıştır. İşte Fransisken keşişin Messinada karşılaştığı iki suikastçıdan vaiz olanı Mehmed'in, Venedikli olanı da Pietro Poleni'nin adamıdır. Keşişi görünce ikili ilk başta sıvışmaya çalışmış, ancak Scarola yanlarına gidip Venedik'te nasıl muhabbet ettiklerini hatırlatınca önce sapsarı olmaktan, daha sonra da kendisine susması için para önermekten başka bir şey yapamamışlardır. Çok da şaşırtıcı olmayan bir şekilde Sicilya ile ilgili birçok soru da soracaklardır. Hatta daha da ileri gidip, biraz da kibirli bir tedbirsizlikle, Emmanuele Filiberto’nun ne zaman Palermo'ya döneceğini bile sormuşlar ve bir bakıma Scarola'nın şüphelerini teyid etmişlerdir. Fransisken keşiş işbirliği yapmayı reddedecek ve kendilerine nerede kaldıklarını soracaktır. Ancak ikili bu bilgiyi kendisine vermeden ortadan kaybolmuş, Scarola da soluğu Habsburg yetkililerinin yanında almıştır. Verdiği ifadede Scarola, bu iki casusun buzdağının sadece görünen yüzü olduğunu belirtmiştir; Osmanlıların adada geniş bir istihbarat ağı vardır. Venedik'e gidip Pietro Poleni’den adadaki diğer Osmanlı ajanlarının adını almayı teklif etmesi bize belki de bu itirafların o kadar da çıkardan âri olmadığını düşündürtmektedir. Kral naibinin bu teklifi reddetmesi ve Scarola’ya başka bir nedenle mektup yazıp Poleni'nin ağzını aramakla yetinmesini söylemesi de şüphelerimizi arttırmaktadır. Ancak, Fransisken keşişin söylediklerinin ne kadarının abartı olduğunu bilmemize imkân yok. Bilebileceğimiz tek suikastçıların amaçlarına ulaşamadıklarıdır. Sicilya kral naibi iki yıl sonra öldüğünde bunun nedeni Osmanlı ajanları değil, ortalığı kasıp kavuran veba salgınıdır.
50 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.