6.5.1. Hz. Peygamber'in Evliliklerinde Kıstaslar
Hz. Muhammed, evliliklerini yaparken bize göre, yerel uygulamaları göz önünde bulundurarak kimi yönleriyle evrensel ilkeler getirmiştir.
1. Yerel Yön: Hz. Muhammed'in evlenirken uyduğu; çokeşlilik (poligami) ve küçük yaştaki kızlarla evlilik bir Arap-Sami geleneğidir ve yereldir. Bu unsurlar geçmiş ümmetlerin peygamberlerinde de görülmüştür. Nitekim Kur'an, yerel bir uygulamaya örnek olan genç Âişe ile evlilik konusuna değinmez; telmih, itiraz, tercih veya teşvikte de bulunmaz.
2. Evrensel Yön: Hz. Muhammed evlilikleri ile insanlığa örnek olmuş, evrensel ilkeler getirmiştir.
• İlki, kendisinin ancak özel şartlar altında gerçekleştirdiği çokeşliliği, Kur'an'ın dört ile sınırlandırmasıdır. Bu da aile saadeti için hanımlar arasında adalete uygunluk şartına bağlanmış ve tekeşlilik teşvik edilmiştir.
• İkincisi, gayr-i ahlaki ve gayr-ı insani cahiliye âdetlerinden olan, evlilikte sınıf farkı ve tebenni (evlat edinme) kaldırılmış, böylece insanların eşit oldukları gösterilerek evrensel bir insan hakkı olan soy hakkının ihlali önlenmiştir.
• Üçüncüsü, evliliklerde ahlakilik ve dindarlık ilkeleri öncelenmiştir. Tahyîr olayında da olduğu gibi, aile içi küçük huzursuzlukların yaşanabileceği ilkesi benimsenmiş, aile hayatında asıl olanın anlaşmak ve ahireti/dindarlığı tercih etmek olduğu vurgulanmıştır.
• Son olarak ise aile; aile hayatı ve diğer konularla ilgili dinî hükümlerin tebliğ, tebyîn ve taliminin yapıldığı bir eğitim-öğretim kurumu hâline getirilmiştir.