Modern eğitim kurumları başından itibaren homojen, disiplinli ve verimli bir ulus yaratmanın etkili araçlarından biri olarak görülmüştür. İlköğretimin zorunlu hale getirilmesi, modern ulus devletlerin doğuş tarihine tekabül eder. Resmi devlet ideolojisini kitlelere benimsetmek, kapitalist üretim çarkının kalifiye insan ihtiyacını karşılamak, farklı sınıfsal, dinsel ve etnik kimlikleri hayali ulusal cemaatin gövdesine dâhil ederek asimile etmek ve topluma ayak uyduramayanları tespit etmek modern eğitimin vazgeçilmez ilkeleri olmuştur. İtalyan devlet adamı Massimo d’Azeglio’nun otobiyografisinde belirttiği “İtalya’yı kurduk şimdi sıra İtalyanlarda” sözü, tüm ulus-devletlerin eğitim politikalarının amacını özetleyen bir itiraftır.