.
İnsanın özgürlüğünden vazgeçmesi demek, insan olma niteliğinden, insanlık haklarından, hatta ödevlerinden vazgeçmesi demektir. Her şeyden vazgeçen bir insan için herhangi bir zararın karşılanması söz konusu değildir. Böyle bir vazgeçiş insan doğasıyla bağdaşmaz; istenci özgürlüğünden tümüyle yoksun kılmak, edimlerini tümüyle töre dışına itmek demektir. Kısacası, bir yandan saltık bir yetke, öte yandan sınırsız bir kulluk koşulu getirmek, boşuna ve çelişkili bir sözleşme girişimidir. Kendisinden her şeyin istenebileceği bir kimse söz konusu olduğunda o kimseye karşı hiçbir yükümlülük üstlenilmeyeceği; karşılıklılık ve değer eşitliği gözetmeyen böyle bir koşulun, tek başına, sözleşmeyi geçersiz kılacağı ortada değil mi? Varı yoğu bana ait olan kölem, bana karşı ne gibi bir hak ileri sürebilir; ve onun tüm hakları benim olduğuna göre, bana ait olan hakların yine bana karşı kullanılmak istenmesi anlamsız olmaz mı?
.
Sayfa 39Kitabı okudu
·
99 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.