Hat Sanatı
Hüsnühat ise estetik kurallara bağlı kalarak Kur'an dilinin harfleriyle güzel ve ölçülü yazı yazma sanatıdır. Bu sanat ile uğraşanlara hattat denilmektedir.
Hat, İslam sanatları içerisinde önemli bir yere sahiptir. İslam süsleme sanatında görülen figürden uzak duruş, hat sanatının gelişimine zemin hazırlamıştır.
.......
İslam'ın ilk yıllarında Arap yazısı sanatsal bir boyuta sahip değildir; ancak Kur'an yazımı ile birlikte Arap yazısının hızlı bir gelişim sürecine girdiği gözlenmektedir. Yazının sanatsal bir nitelik kazanması belirli bir zaman içinde gerçekleşmiştir. Emeviler döneminin ortalarına doğru, sırf estetikle gayelerle olmasa bile yazının sanata, mimariye dahil olduğu görülmektedir. 691 yılında inşa edilen Kubbetü's Sahra'da yer alan yazı, İslam sanatında mimaride karşımıza çıkan ilk örnektir.
Abbasilerle birlikte yazı, bir sanat dalı haline gelmeye başlamıştır. Bu dönemde artan ilim ve sanat faaliyetleri, etkisini yazı konusunda da göstermiş ve bu çerçevede hattat vezir İbn-i Mukle (öl. 940) Arap yazısının belli kurallara göre geliştirerek mevzun veya mensub adı ile bilinen, hat sanatının sistematik ilk türünü icat etmiştir.
İbn-i Mukle'den yaklaşık bir asır sonra yaşayan İbnü'l Bevvâb (öl. 1022) Arap yazısını estetik boyutuyla biraz daha geliştirmiş ve nihayet Yakutü'l-Mustasımî (öl. 1298) aklam-ı sitte adı verilen "sülüs, nesih, muhakkak, reyhani, tevki ve rika" dan müteşekkil altı çeşit hat ortaya koymuştur.
........
Hat sanatının gelişimine Osmanlı hattatları büyük katkı sağlamıştır. Şeyh Hamdullah (1520), Mahmut Celaleddin (1829), Kazasker Mustafa İzzet (1876), Şevki Efendi (1887), Kayışzade Hafız Osman (1894) ve Sami Efendi (1912) hat sanatına büyük hizmetleri geçen önemli şahsiyetlerdendir. Türk hat sanatında aklam-ı sitteden farklı üslupta gelişme gösteren talik, nestalik, divani, celi divani, rika ve siyakat diğer önemli yazı türleridir.
Sayfa 134Kitabı okudu
·
27 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.