İslam sanatında sonsuzluk anlayışı
İslam sanatında belirginleşen sonsuzluk fikri ve soyuta yöneliş eğilimi, esas itibariyle İslam'ın varlık telakkisiyle ilgilidir. İslam düşünürleri tüm varlık âleminin, Yaratıcı'nın bir tecellisinden ibaret olduğunu ve her varlığın arkasında Yaratıcı'nın bulunduğunu belirtirler. Onlara göre her şey geçici olup, yegâne kalıcı varlık, ezelî ve ebedî olan Allah'tır. İşte İslam tezyinatında bu gerçekler hatırlatılmakta ve Yaratıcı'nın sonsuz gücüne, kudretine karşılık insanın aczine işaret edilmektedir. Gözleri İslam tezyinatına takılan insan, çöle düşmüş gibi yolunu şaşırır. Çizgiler ve kıvrımlar arasında çaresizleşerek aczini, güçsüzlüğünü hisseder. Bu labirenti hatırlatan süs örgüsü onu sonsuzluk fikrine götürür. Kendinin sonlu bir varlık olduğunu hatırlar ve sonsuzluğun sahibine saygı duyarak teslim olur. İslam sanatçısı eserini tabiattan aldığı motiflerle süslerken, Yaratıcı ile yarışmaktan ve yarışıyor havası vermekten uzaklaşmak ister. Bu yüzden süs örgelerini ya stilize eder ya da tanınmayacak hâle getirerek soyutlaştırır.
Sayfa 165Kitabı okudu
·
19 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.