“ kılıçla değil; fikirle, kelâmla çürütelim ”
Devletin, insanın medreseler ile bağlantısı ne ola?
"Medreseler insan yetiştirir. Nitekim ben de medreselerde müderrisin tedrisinden geçmişimdir. Hadis, fıkıh ve tefsir alanında nice eserler okudum. Bu eserleri okumak ve usûlünü öğrenmek, insanın yolunu saptırmamasına sebep olur. Bileni, doğru yolda tutar. Buralar belde olarak küçük yerleşkeler lâkin buralarda medrese olması bizim daha kuvvetli alimlerimizin yetişmesine vesile olacaktır biiznillah. Hatırlar mısın yıllar önce Allah rahmet eylesin, Tuğrul Bey'im hayattayken beni, babanız Sultan Muhammed Alparslan'ı ve diğer emir ve beyleri toplamıştı. Biz sizi de götürmüştük. Ne demişti rahmetli dedeniz?
Melikşah hemen hatırladı o günü ve atıldı: "Hatırladım" dedi. "Dedem Tuğrul Bey, sapık fırkaların üzerimizdeki etkilerinden bahsetmiş ve bunları nasıl izale edeceğimizi sormuştu. Oradaki emirler de; kılıçla değil; fikirle, kelâmla çürütelim' demişlerdi."
Nizamülmülk şimdi bir ilim münâzarasını kazanmış bir ifade ile sordu: "Şimdi anladınız mı melikim, medreselerin ehemmiyetini? Biz sadece şehirlerde medrese kurar, köydekilerin de sadece şehirlerdeki medreselere gelmesini beklersek; köyde medrese olmaz, köyden de medrese talebesi çıkmaz. Peki hâl böyle olunca fikirle nasıl çürütürüz sapık firkaları?" Melikşah, ahvâlin inceliğini şimdi kavramıştı işte ve Nizamülmülk'ün bu anlayışına ve ferasetine tam anlamıyla hayran kalmıştı. Boşuna 'Nizamülmülk' dememiş Abbasi halifesi, diye düşünmüştü. Mülke nizam veren, mülkün düzeni anlamına geliyordu bu sıfat ve işte biraz önce görmüştü ki vezir Nizamülmülk hemen tüm imkânlarını seferber etmiş ve bir köyde olsa mülkün bir yerini hemen nizama kavuşturuvermişti.
Sayfa 99Kitabı okudu
·
462 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.