Paul Charles Joseph Bourget (1852-1935), Çömez/Le Disciple adlı romanını 1889 yılında yayımlanmıştır. Paul Bourget, ülkemizde ilk dönem aydınları tarafından takip edilen, bilinen bir yazardır. Roman, tezli roman türünde yazılmıştır. Olaylar 1887 yılında, Fransa'da geçmektedir. Andrien Sixte adlı pozitivist ve ateist bir bilgin teoloji, psikoloji ve felsefe alanlarında çalışmalarıyla tanınmaktadır. Andre Sixte'nin Robert Greslou adında bir hayranı (çömezi) bir cinayetle itham edilmektedir. Sanığın annesinin ısrarı üzerine dava sürecine dahil olur. Çünkü sanık ısrarla konuşmamaktadır. Çömez eğer bir suç işlediyse bunu Andre Sixte'nin görüşlerine inandığı için ya da bu bilgileri kullanarak yapmış olmalıdır. Robert Greslou, -tam da bilginimizin görüşlerine uygun bir şekilde- çocukluğundan başlayarak onu belirli şekilde davranmaya iten nedenlerin ve doğal ihtiyaçlarının etkisi ile yapmıştır ne yaptıysa. Kötü niyet yoktur, çünkü "iyi ve kötü" zaten yoktur, ancak strateji vardır! "Zaten ilk yalanımla yüreğini oynatmıştım, bundan faydalanarak daha bir sürü yalanlarla onu sarmak, sonunda da acındırarak kendimi sevdirmek istiyordum." (s.193) Ama mesele o kadar da basit değildir; "İnandığım doktrinler. bildiğim gerçekler, hatta zekamın özünü meydana getiren inançlar bana vicdan azabını insan hayallerinin en budalacası diye kabul ettirmekle beraber yine de vicdan azabı çekiyorum." (s.329) Andrien Sixte yazdıklarıyla çömezi üzerinde dolaylı olarak da olsa gerçekten etkili olmuş mudur? Eğer öyleyse yani sonuçta bize acı bir meyve veren ağacı niye yetiştirelim? Roman, Batı Edebiyatında bilim ve ahlak ilişkisini konu edinmesi itibariyle önemli bir yere sahip.

ÇömezPaul Bourget · Milli Eğitim Basımevi · 19532 okunma

·

47 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.