İlahlara tapmaya ne zaman başladık? / Göbeklitepe
Günümüzde dinlerin çoğu, karşılıklı dayanışma ve fedakârlığı teşvik eder; daha önceki dinler için de muhtmelen aynı durum geçerlidir.
Göbekli Tepe'de sorun, bu hikâyeye uyumayacak kadar eski olmasıdır. En eski bina 11.500 yıl öncesine, insanların henüz avcı toplayıcı oldukları döneme aittir. Bölgede ne tarım yapıldığına dair bir bulgu saptanmış ne de sürekli bir yerleşime ait izler bulunabilmiştir.
Dolayısıyla Göbekli Tepe'nin -ve yakınında bu-
lunan ve kimi daha da eski olan, benzeri anıtların bulunduğu komplekslerin- keşfi, geleneksel bilgileri yerle bir etti. Kurumsal bir dinin kök salması için verimli koşullar yaratan tarım yerine, tam tersi olmuş gibi görünüyordu. Başlangıçta insanların büyük topluluklar kuracak şekilde bir araya gelmesini sağlayan şey tarım değil törenlerdi. Belki de tarımın başlamasının ardında yatan itici güç, bu törenlerde bir araya gelen insanları doyurma gereksinimiydi.
Gerçekten de son genetik çalışmalarda, kültür buğdayının kökeninin Göbekli Tepe'ye çok ya-
kin hir yer olduğu saptandı.
·
69 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.