Nitekim Berkes hoca da, son derece yetkin, bilgisi derinleşmiş bir toplumbilimci olması dolayısıyla, makalesini bu tür tehlikelere dikkat çekerek bitirmektedir. Doğal seçilim ile toplumsal adalet kavramlarının birbirine yabancılığından dem vuran Niyazi Berkes, yazısının hemen sonlarında şunları vurgulamaktadır:
"Sosyal Darwinistler sosyal tekamülü de uzvi tekamül gibi izah etmek istemişlerdir. Fertçilik-cemiyetçilik; rekabet-elbirliği; aristokrasi-demokrasi; militarizm-pasifizm; münakaşalarında, üstün ırk iddialarında; "yaratıcı tekamül" görüşlerinde şahsi dini, iktisadi prejüleri [önyargıları] doğru imiş gibi göstermek için kullanılmıştır.
Bu çeşit fikirler neden yanlış ve geridir? Çünkü bunlar ilmi endişelerle ve ilmi usullerle yapılmış araştırmalarla varılan neticeler değildir. Hakim sınıfların, politikacıların ve onların propaganda- cıları olan muharrirlerin uydurmalarıdır. Sosyal hayat ve tekamül uzvi hayatın kanunlarıyla izah edilemez... Kaldı ki uzvi âle- min kendisi de sadece rekabet, hayat mücadelesi, tabii seçiliş prensipleriyle izah edilemez. Tabiatta mücadele olduğu gibi birlik ve beraberlik hadiseleri de rol oynamaktadır."
·
21 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.