Balzac’taki her isim belirli bir özellikle özdeşleştirilebilir: Rasti-
gnac cimriliktir, Goriot fedakârlıktır, Vautrin anarşidir. Bu insanların her birinde hâkim bir itici güç diğer bütün içsel güçleri kendine çeker ve merkezi yaşam iradesine doğru yönlendirir. Bu kahramanlar karakter açısından sınırlandırılabilirler, çünkü itici gücün tek bir tüyü ruhlarına monte edilmiştir, bu onları belirli bir enerjiyle insan toplumu içinde hareket ettirir: Bu delikanlılardan her birini bir mermi gibi hayatın tam ortasına fırlatır Balzac. Kusursuzlukları yüzünden bunlar birer otomat olarak adlandırılabilir; hayatın her türlü etkisine tepki gösterirler ve güç performansları açısından gerçekten birer makine gibidirler ve dirençleri açsından da teknik bir uzman tarafından hesaplanabilir durumdadırlar. Bir parça Balzac okuduğumuzda kahramanın bir olay karşısındaki yanıtını, fırlatılan bir taşın çizeceği parabolü, fırlatma gücü ve taşın ağırlığından yola çıkarak hesaplayabileceğimiz gibi hesaplayabiliriz. Grandet’deki Harpagon, kızının fedakârlığı ve kahramanlığı ölçüsünde cimrileşecektir. Goriot’nun, henüz refah içinde yaşarken ve peruğunu özenle pudralarken, günün birinde kızı için yeleğini satacağını ve sahip olduğu son şeyi, gümüş yemek takımlarını elden çıkaracağını biliriz. O kendi karakter yapısına göre davranmak zorundadır, dünyevi bedeninin yalnızca bitmemiş bir şekilde insan biçimine büründürdüğü güdüsüyle. Balzac karakterlerinin (Victor Hugo’nun, Scott’un, Dick-ens’ın karakterleri de böyledir) hepsi primitif, tek renkli ve hedefe kilitlenmiş haldedir. Onlar bütün halinde birimlerdir ve bu nedenle ahlakın terazisinde tartılabilirler. Bu ruhsal evrende çok renkli ve çok kişilikli olan sadece karşılaştıkları rastlantılardır. Bu epikçilerde yaşantı çok yönlü, insan tek boyutlu ve romanın kendisi dünyevi güçlere karşı bir mücadeledir. Balzac’ın ve bütün Fransız romanının kahramanları toplumun direncinden ya daha güçlü ya da daha zayıftırlar. Ya yaşamı boyunduruk altına alırlar ya da çarkın içinde ezilirler.
Sayfa 94Kitabı okudu
·
9 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.