II. Meşrutiyet'e Kadar İttihat ve Terakki Cemiyeti
İttihat ve Terakki Cemiyeti kurulduktan sonra çalışmalarına Tıbbiye, Mülkiye ve Harbiye okullarında gizli komiteler kurmak şeklinde başlayarak yurt içi ve yurt dışında şubeleri ile genişlemeye başlamıştır. Söz konusu şubeleri Paris Merkez Şubesi "Meşveret", Cenevre Şubesi "Osmanlı", Kahire Şubesi "Kanuni Esasi", "Basiretül Şark", ve "Hak" adlı gazetelerle sürekli yayınlarda bulunarak sürdürmüş ve ülke içinde İttihat ve Terakki teşkilâtı aracılığıyla halka dağıtmıştır. Cemiyetin ana amacı; II. Abdülhamid'in baskıcı yönetimine son vererek anayasayı yürürlüğe koydurmak, meşrutiyeti bir rejimin kurulmasını sağlamak ve çağdaş ihtiyaçlar çerçevesinde ıslahatlar yapmak şeklinde özetlemek gerekir. Ancak dağınık olan cemiyet yapısı içinde yurt dışı teşkilatında farklı fikir ayrılıkları görülmüştür. Bu görüşlerin fikri liderleri Prens Sabahattin ve Ahmet Rıza idi. 4 Şubat 1902'de Paris'te yapılan gizli kongre ile ayrılığı ortadan kaldırmak ve tüm örgütü bir merkeze bağlamak amaçlandı. Kongre sonucunda Prens Sabahattin'in özel mülkiyet ve özel girişimi desteklenmesi, merkeziyetçiliğin sınırlandırılaraj yerel yönetimlerin güçlendirilmesini, Eğitiminde bu amaçlar doğrultusunda şekillendirilmesini isteyen görüşler etrafında toplananlar "Teşebbüs-i Şâhsi ve Adem-i Merkezi Cemiyeti" ni kurdular.
Sayfa 15 - IQ Kültür Sanat Yayıncılık, 2. Baskı, Ankara, 2010
·
10 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.