Mutezile ile Hadis'in ilişkisi irdelenen eser, bu alanda rastladığım en güzel eserlerden biridir. Aslında Ehli Hadis ile Mutezile'nin hadis'e bakışları, ele akışları ve değerlendirme metot ve anlayışları ele alınmıştır. Son dönemlerde neşredilen Muzetezili eserlerin verdiği imkanla yazar, Muzetezileyi kendi eserlerinden anlatmaya gayret etmiş, çünkü yıllardır hep onlara karşı olanların eserlerinden onları okuduk, onların eserlerinde kendilerini nasıl tanıtmaktadırlar bu anlamak için böyle bir yönteme başvurmuş ve faydalı da olmuş. Her mezhebin olduğu Muzetezilenin de aşırılıkları var elbet, lakin haksız ithamları da görmezden gelmemek gerekir. Hepsinin Sahabe düşmanı veya hadislerin toptan inkar edip reddettikleri en başat ithamlardandır. Buna katılmak zor gerçekten ve bunu günümüze ulaşan eserlerinde de göremiyoruz. Eleştirdikleri hadis örneklerine baktığımızda genelde onların eleştirisi hadise değil, niteliksiz, zayıfı sahihten ayıramayan muhaddisleredir. Tabi ki de kendileri de bazı tutarsızlıklara düşmüşlerdir; haberi vahidi kabul etmediklerini söyleyip, kendi işlerine yarayan haberi vahidleri kullanmaları gibi. Gerçi bu taraftan Rey Ehline genel anlamda uyuşmatadırlar zaten Muzetezili âlimler amelde Hanefidir çoğunlukla. Bu görüş farklılıklarının da itikat sahasında olduğunu belirtmekte fayda var. Amel, ahlak gibi konularda Ehli Sünnet mezhepleri ile aynı çizgide yer almaktadır. İtikat alanında ise takip ettiği yöntem farklılığı nedeniyle ihtilaflar çıkmıştır. Dediğim gibi her mezhebin olduğu bunların da aşırılıkları ve yanlışları elbette olmuştur. Kaldı ki kendi içlerinde bile çok fazla ihtilaf edin birbirlerini eleştirmişlerdir çünkü onlara göre taklid caiz değildir. Mezhep içinde en sert eleştiriler yapan ve aşırılık gösteren Nazzam'dır. Genelde Nazzam üzerinden bütün Mutezile'ye ithamlar yönetilmektedir. Ehli sünnet içinde de mezhebin kabul etmediği görüşleri ileri sürenler olmuştur. Zaten daha sonraki Eşari ve Maturidi kelamcıları da Mutezilenin yumuşatılmış perdesinde kelam yapmışlardır.( Fahruddin Er-Razi/ Esasus-Takdis adlı eserinde tevil konusunda Muzetezili âlimlere benzer görüşler belirtmektedir.) Bir de Muzetile Ehli Sünnet'e karşı bir yapı olarak ortaya çıkmamıştır, mucessime, muşebbihe ve haşeviye gibi değişik görüşlere sahip fırkalara karşı çıkmıştır, İslam'ı savunmuştur. Siyasetin devreye girmesiyle aradı ihtilaf düşmanlık ve kine dönüşmüştür ilerideki yıllarda Ehli Sünnet ile Muzetile arasında. Velhasıl fikir menşeli, İslam'ın özgün düşüncesine aittir Mutezile. Daha doğru görüş ve yoruma ulaşmak için kitabı okuyabilirsiniz:)

Mutezile ve HadisHüseyin Hansu · Otto Yayınları · 201812 okunma

·

73 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.