Suat Derviş (Hatice Suat Derviş) Türk edebiyatının belli başlı toplumcu yazarlarından biridir..Osmanlı Imparatorluğu ile Cumhuriyet arasındaki süreçte kendini iyi yetiştiren kuşaktandır. Onun eserlerinde sosyal konulara temas eden bir taraf mutlaka bulursunuz. Toplumsal sorunları yazmanın çok hoş görülmediği dönemlerde bile, gerçekçi üslubunu bozmamıştır. Yapıtlarında toplumsal sancı haline gelen kronik sorunları, Kalemini eğip bükmeden dile getirmiştir. Türkiye'de 1944-1945 yıllarında Haber Gazetesi'nde tefrika edilen roman ilk olarak 1957'de Fransa'da basılmış ve Fransa'da basılan ilk Türk romanı olma payesini kazanmıştır. Türkiye'de 1968'de May Yayınları tarafından basılan eser, 2000'de Doğan Yayınları tarafından tekrar yayımlanmıştır. Fransa'da yayımlanan ilk Türk romanı olmasına rağmen edebiyat ortamında ses getirmeyen,Tanpınar'ca bir ifadeyle söylersek "sukût suikasti"ne uğrayan Ankara Mahpusu, ekonomik yapıyı gözler önüne seren ve alegorik bir yöntemle onu irdeleyen bir romandır. Başarılı,çalışkan Tıp öğrencisi Vasfi isimli bir genç var. Maalesef hayatı mahallelerine taşınan komşusu Zeynep ile değişiyor. Aşık oluyor, hemde ne aşk! Uğruna her şeyi yaptırabilecek bir aşk! Fakat Zeynep bir anda Vasfi'nin zengin, varlıklı amcası Şakir ile evleniyor. Vasfi bunu duyunca depresyona giriyor ve Zeynep hakkında mahallede çıkan dedikoduları Vasfi’ye anlatan yeğeni Nuri’yi öldürüyor.12 sene hapis cezası alıyor. Asıl kitap burdan sonra başlıyor. Verdiği hayat mücadelesi, açlığı, sefaleti, geçmişe dair özlemlerini okuyucuya çok iyi aktarıyor. Kitabın konusundan çok,hapisten çıktıktan sonraki yoksulluğu anlatış tarzı hoşuma gitti. O zamanın yoksulluğunu,sokaklarda yatmanın nasıl bir his olduğunu,açlıkla imtihanı,diğer evsiz insanların hepsinin de kendine ait farklı farklı öykülerinin olmasını yazar çok güzel anlatmış. Hatta kitapta tek sevdiğim kısım herhalde orasıydı. Ama Suat Derviş, kitaplarında sadece görüneni anlatmaz. Her şeyin karanlık taraflarına ışık tutar. Çünkü toplum kendini ne kadar çıplak görürse, kendini değiştirme fırsatını da o reddede bulabilir diye düşünür. Sıradan bir hikaye okuduğunuzu sanarsınız, ama o sizin kucağınıza bir dolu soruyu bırakıp kaçmıştır bile. "Ankara Mahpusu" Seher Özkök'ün önsözü, Behçet Çelik'in son sözü ve Serdar Soydan'ın yazara ait biyografisini içeriyor.. Bu ek okumalar sayesinde yazarı ve yaşadığı dönemi daha iyi tanıma fırsatı bularak kitabı tahlil edebiliyoruz.

Ankara MahpusuSuat Derviş · İthaki Yayınları · 2021472 okunma

·

154 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Erdi Çetin