Şüphesiz bir edebi şaheser. Dünya edebiyat tarihinin en iyi bir kaç romanından biri. Kişisel olarak benim okuduklarım arasında da öyle. Böyle bir eser için inceleme yazmak haddime değil. Sadece ilginç bulduğum birkaç notumu burada paylaşmak istiyorum. Nedense bana sanki tamamlanmamış, sanki roman daha devam edecekmiş ve devamı tasarlanmış fakat bu tasarı hayata geçirilmemiş gibi geldi. Sebeplerini aşağıda sıralayacağım. Yazacaklarım romanı okumamış olanlar için "spoiler" niteliğinde olabilir. Bu arada, acaba bunların bir yanıtı/sebebi var da ben mi anlayamadım diye düşünmüyor da değilim. - Dostoyevski romanın başında giriş yaparken, Alyoşa'dan bahseder ve aslında bir hayat hikayesinden iki roman çıkardığını, ilk romanın 13 yıl önceki olayları anlattığını, ikinci romanın ise Alyoşa'nın mevcuttaki hayatını anlattığını yazar. Fakat kitap 13 yıl önceki olayların anlatımıyla birlikte son bulur. - Kitabın ana kahramanları; İvan, Dmitri, Katerina İvanovna, Gruşenka ve hatta Alyoşa'ya kitabın sonundaki kesitten sonra neler olduğunu yazmaz Dostoyevski. - Yan karakterlerde de benzer bir durum söz konusudur. Örneğin başlangıçta öyküde önemli bir rolü olacağı izlenimi oluşan Miusov'dan bir noktadan sonra hiç bahsedilmez. Veya Lise'ye ne olduğunu yazmaz Dostoyevski. Kolya'nın daha sonra neler yaptığı, Hohlakovna - Nikolay Perfonoviç ilişkisinin nasıl devam ettiği ve sıralamayacağım bir kaç karakter ile ilgili de aynı durum söz konusudur. Bir başka notum ise romanın başka romanlarla yaptığı çağrışımlar. Örneğin Oblomov adlı ünlü eserinde Gonçarov karakterinden hareketle bir "oblomovluk" özelliğini tanımlar. Dostoyevski de bu romanda bir "karamazovluk" özelliğini tanımlıyor. Ayrıca Dostoyevski'nin "Budala" romanındaki karakterleriyle bu romandaki karakaterler ve kaderleri arasında da bir benzerlik bulunduğunu düşünüyorum. Örneğin; Mışkin ile Alyoşa, Nastasya Filippovna ile Gruşenka, Aglaya Yepançina ile Katerina İvanovna. İlaveten; Budala'daki Aglaya'nın, bazı karakteristik özelliklerini Lise'de de görmek mümkün. Tüm bu yazdıklarım, roman hakkında yapılan sayısız inceleme ve görüşlerin bir kısmında işlenmiş ve yanıtlanmış ise ben rastlamamış da olabilirim. Elbette ki bunları bir eleştiri anlamında yazmıyorum. Söylediğim gibi, böyle bir şaheseri eleştirmek haddime değil. Ancak, diğer büyük eserlerinin hepsinde karakterlerin akıbetini bir sonuca bağlayan Dostoyevski'nin bu romanda bunu yapmamış olması bana ilginç geldi. Sonuç olarak bu edebi şaheseri okumaktan büyük keyif aldığımı ifade ederek notlarımı tamamlıyorum.

Karamazov KardeşlerFyodor Dostoyevski · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 202334,5bin okunma

·

43 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Ömer Ali