Kitap Orta Asya bozkırlarında kendi halinde yaşayan bir grup Türkün Ortadoğu ve Orta Asya'yı egemenliği altına alan bir imparatorluk kuran Büyük Selçuklu devletinin kuruluşunu anlatmaktadır. 11. yüzyılın ilk yarısında Selçukoğullarının yönetimindeki Türkler bazı İslam merkezleri İran ve Irak'taki büyük kentleri ele geçirdikten sonra Anadolu ve Kafkasya'ya ulaşmışlardır. Orta Asya'daki Gazneliler İran ve Irak'ta hüküm süren Büveyhiler Anadolu ve Suriye civarlarında hüküm süren Bizanslılar Selçuklular karşısında yenilmişlerdir. Kitap çok kısa bir sürede yani Gazneliler ile olan ilk savaşları olan 1038 yılından ki kuruluş dönemidir Selçukluların 1071'de Bizans'ı yenebilecek İran'ın tamamını almış Irak, Suriye Kafkasya'dan Hazar Denizi'ne ve Orta Asya içlerine Türkmenistan, Özbekistan, Pakistan, Afganistan'a kadar ilerlemiş Ortadoğu'da ise Lübnan'dan başlayıp kıyı şeridi boyunca Hicaz bölgesini almışlardır. Anadolu'da ise amcazadeleri Kutalmış tarafından kurulan Anadolu Selçuklu Devleti ile İznik'e kadar dayanmış büyük bir imparatorluk kurmuşlardır. Kitap bunları tarafsız bir şekilde aktarmaktadır. Kitap ilk başlarda Selçukluların Orta Asya'da ortaya çıktıkları bölge ve o dönemki siyasi tabloyu özetledikten sonra bölgede olan faaliyetlerini aktarıyor. Bölgedeki hakim büyük güçlerin o dönemki durumları aktarılıyor Hazar kağanlığının durumu, Samani Devleti, Gazne Devleti, Karahanlılar gibi devletlerin durumlarından bahsediyor kitap. Daha sonra 900-1200 arasında bölgede hakim bir kuraklık olduğu için Selçuluların o dönem yaşadıkları Aral gölü çevresinden ayrılmalarını gerekli kılmıştır bugünkü Kazakistan ve Özbekistan arasında olan bir göldür buradan kalkıp Maveraünnehir'e yani Seyhun ile Ceyhun nehri arasındaki Özbekistan havzasına gelmek istiyorlar bu dönemde burada Gazneliler, Karahanlılar, ve Samanilerin birinin ordusunda bulabilme fikride etkili oluyor. Daha sonra kitap bölümler halinde önce Türkmen aşiretleri ve Selçuklular arasında ki ilişkileri aktarıyor bunların nasıl bir rol oynadığı kuruluş sürecinde nasıl destekleri olduğu Selçuklulara. Daha sonrasında ise Selçuklu saldırı stratejileri ve Selçuklu ordu yapısını anlatıyor. Sonra Selçulular ve İslam ilişkisi bundan bahsediyor burada bölgedeki mezhepler üzerinde duruyor. Selçuklu'da resmi mezhep Hanefi mezhebiydi bu yüzden bölge karışık bir yer olduğu için bunlarla ilişkilerde anlatılıyor zira İsmaililer, Fatımiler, Büveyhiler gibi devletler vardır bölgede ehli sünnet dışı bunlara karşı ne gibi bir tedbir almış ve uygulamış kitap bunları anlatıyor. Daha sonra Anadolu seferleri ve fetihlerinden bahsediyor zira Türkler Anadolu'ya ilk kez 1071'de gelmedi öncesinde Avarlar gelmişlerdi Selçuklular ise Malazgirt'e 1048'de ilk kez gelmişlerdir ve bundan sonra belli aralıklarla Anadolu'daki önemli merkezlere akınlar düzenlemişlerdir. Ve Anadolu seferleri ve bunların Anadolu üzerindeki etkisi üzerinde durup kitabı bitiriyor. Kitap 195 sayfa ve 14 sayfa yerli ve yabancı kaynak eklemiş yazar bizim yerli yazarlardan da alıyor kendisi ve objektif bir yaklaşımla kaynaklara bağlı kalarak anlatıyor özellikle Kuruluş devri Selçuklu tarihi okumak isteyen arkadaşlara tavsiye ederim güzel bir kitaptı.

Selçuklu Devleti'nin KuruluşuA.C.S. Peacock · İş Bankası Kültür Yayınları · 201647 okunma

·

139 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.