Dikkatinizi Çaldırmayın, Fazla da Kaydırmayın...Ve evet ilk incelemem olacak. Hadi bakalım başlıyoruz... Keyifli okumalar...
Öncelikle kitabı kesinlikle şiddetle tavsiye ediyorum ve kendinize bir iyilik yapın; bir süreliğine de olsa telefonlarınızı, tabletlerinizi, bilgisayarınızı kapatıp bu kitabın alın ve anlattıklarına kulak verin, pişman olmayacaksınız, okuyun okutun.
Bu kitap bir kişisel gelişim kitabı değildir. Okurken öyle hissediyor ya da öyle hissedecek olabilirsiniz. Fakat durum bunun tam tersi.
Kitabın isminden başlayayım. Farkındaysanız Kaybolan Dikkat değil ''Çalınan'' Dikkat diye bir başlığı var ve bu bile bize aslında içeriğinin ne kadar anlamlı olacağından bahsediyor gibi...
Dikkatimizin çalınmış olmasının suçu biz değiliz. Tamamen sistematik olarak bir ''sistem'' tarafından ve biz farkında olmadan ne kadar değerli olan zamanımızın elimizden kayıp gitmiş olması...
Sanki görünmeyen bir güç belki de görünen ama görünmek istenmeyen ya da gördüğümüz halde o gücün ne kadar etkili olduğunu bilmediğimiz bir güç hayatımızın her anını planlıyor, yönetiyor, neyi alıp neyi almayacağımıza karar veriyor, kararlarımızı etkiliyor, zevklerimize karışıyor; aynı duygunun, aynı düşüncenin, aynı yanılgının, yanlışın, aynı arzuların kölesine dönüştürüyor ve bizi çok kısa sürede farklı kişiliklere büründürebiliyor...
Kitabı okudukça aslında günlük hayatta adım attığımız her anda aslında acaba bu adımları biz mi atıyoruz yoksa bize bu adımları attıran başkaları mı var gibi bir soru işareti oluşuyor.
Özellikle sosyal medya (Instagram, Facebook, Twitter, Tiktok...) kullanıcıları için de bolca kesit var bu kitapta. Yalnızca 1 gün içerisinde ne kadar çok kullanıyoruz sosyal medyayı, içerisine giriyoruz belki de 3/5 dakikalığına ama bu çoğu zaman 3/5 saati de bulabiliyor. Evet biz tabi ki de bunu istemiyoruz. (İstemeyenler adına konuşayım) Ama işte tam da burada dikkat etmeden dikkatimiz çalınıyor... Ve bunun için çok dikkat etmeliyiz... Her gece uyumadan önce son 1 defa telefona bakayım deniyor fakat bu bile bazen 1/2 saati alabiliyor. Yani bunun sonucunda bizim için en doğal ve en etkili ilaç olan uykumuzdan yoksun kalıyoruz. Sabah uyandığımızda da aynı şekilde. Telefon alarmı ile uyanıyoruz. Sonra yataktan çıkmadan önce yine 1/2 saatimiz telefonda geçiriyoruz. Ve yine olan uykumuza ve günümüze oluyor. Günlerimiz o değerli zamanımız oyalanmalarla geçiyor ne yazık ki. Oyalanmayla geçirilmiş hayat bireysel olarak eksik kalıyor.
''Zaman'' çok önemli bir şey. ve dünyada bir canlı varlık olarak biz insanların elinde zaman dışında bir şey yoktur. Ve bizler çoğu zaman bir hayat yapmayı bilmiyoruz. Aslında bizlerin var olmasının en temel zemini ömürlerimizden hayat yapmaktır. Ama biz ömrümüzü değerli kılmayıp yani bir sağlıklı, anlamlı bir hayat oluşturamayıp gözlerimizi ve ömürlerimizi ekranlara kilitleyerek yaşamı ıskalıyoruz ve şimdiki zamanı da yitiriyoruz....
Acaba iplerimiz bizim elimizde mi? (Bence öyle sanıyoruz.) Günlük hayatımız bir nevi algoritmalar dünyası haline gelmiş. Ve bizler de bunun bir parçası haline gelmiş; algoritmatikleşmiş durumdayız. Ve iplerimiz de bize dair algoritmaları depolayan bunları dayatan dijital şirketlerin elinde. Ve bundan dolayı da hayatımızı da onlar yönlendiriyor, yönetiyor.
Peki bu şirketler hangileri? Tabi hepimizin de bildiği üzere bu şirketler: Google, Apple, Facebook, Instagram, Twitter ve benzeri şirketler. Fakat bu şirketlerin sahibi biz olmasak da kullanıcıları bizleriz. Yani bizlerin bunlara hükmetmesi gerekirken onlar bizlere hükmediyor ve dikkatimizi çalıyorlar. Elbette bunlar tamamen zararlı şirketler değiller bizler onları zararlı şekilde kullanıyoruz.
Mesela şöyle bir örnek vereyim: ''Atom bombası Hiroşima'ya, Nagazaki'ye atılsın diye yapılmadı. Teknoloji de biraz bununla ilgili bir şey, nasıl kullandığımızla ilgili bir şey...
Çoğumuz da bu sorunların birer parçasıyız aslında. Güne aynı alışkanlıkla başlayıp telefon ya da tabletimizden sıradan haberleri, gelen mesajları, paylaşılan videoları, sosyal medya paylaşımlarını, maillerimizi kontrol ederek başlıyorsak, bunu yaparken ilgimizi çeken başka şeylere yönelip zaman öldürüyorsak “kolektif dikkat” sorunu yaşayan bir güruhun parçası olabiliriz.
Bize sürekli uyarım ve stres pompalayan hız pompalayan, her alanda endişeli, karamsar hale getirilen bir kültür içinde yaşıyoruz. Sosyal medyayla ilişkimiz gerçekten bu kadar etkili ve ne yazık ki bir süre sonra biz hiç farkında olmadan mazoşist bir ilişkiye dönüşüyor...
Aslında bu inceleme çok daha uzun olabilirdi. Kitap burada bahsettiklerim dışında çok daha fazla ve önemli yerlere değiniyor. Ebeveyn ve çocuk arasındaki ilişkilere olsun, nasıl -teknik olarak- kitap okumalıyız ve benzeri konulara değiniyor ve birçok olaydan örnek vererek kitabı çok daha anlamlı kılıyor; ama burada bırakmak istiyorum... Kitaplarla kalınız...
