Stefan Zweig'dan okuduğum ikinci kitap. Hikâyeyi anlatan karakterimizin yolu, yaklaşık 20 yıl evvel gittiği Kafe Gluck denen mekâna düşer. O kadar uzun yıllar geçmiştir ki ilk başta mekânı hatırlamakta zorlanır ve anılarında ne kadar derine gitse de bir türlü tutup çıkaramaz o anları. Mekâna biraz göz attığında bir dikdörtgen masa çarpar gözüne ve bir anda eski anılar hafızasına hücum eder ve Sahaf Mendel'in hikâyesini belli bir yere kadar dinlemeye başlarız... Öyle ki Mendel'in hayatı kitapta ikiye ayrılır. I.Dünya Savaşı çıkmadan önceki yaşantısı ve savaş çıktıktan sonraki tevkif edilme süreciyle başlayan yıpranış ânı... Kendi çevresinde saygın, bir o kadar da kitaplara düşkünlüğü ve nerdeyse yeryüzünde ne kadar kitap varsa bunlar hakkında üst düzeyde bilgisi olan yahudi bir sahaftır Jacob Mendel. Bir nevi 'kitapların tanrısıdır.' diyebiliriz. Mendel, etrafını kitaplardan oluşan surlarla çevirmiş bir karakterdir ve çevresine olan ilgisizliği kuru bir ilgisizlik değil de kitaplarla olan haşır neşir tavırlarından ileri gelir. Öyle ki kitap okurken müthiş bir odaklanma bir esrime hâliyle okur kitaplarını. Karakterimiz 20 yıl evvel üniversitesiden bir arkadaşının tavsiyesiyle gelir buraya ve araştırması gereken konuyla alakalı kaynak kitapları bulamadığı için yolu buraya düşer ve tanışmaları böyle başlar. Hikâyenin bundan sonrası ise senelerdir Mendel'le birlikte Kafe Gluck'ta çalışan temizlikçi kadın Sporschil'in ağzından anlatılıyor... Kendi hâlinde yaşayıp giden Mendel, öyle ki savaşın çıktığı yıllarda bile savaştan haberi yoktur çünkü gazete okumadığı için aktüel meselelerden uzaktır. Bir gün Kafe Gluck'a o kasvetli ve yıkıcı dönemin polis memurları gelir ve Mendel'i sorgulamak üzere karakola götürürler. Sonrasında birtakım mektuplaşmalardan ötürü -buraya derinlemesine girmeyeceğim, okursunuz- casusluğundan şüphelenilir ve toplama kampına gönderilir. İki seneyi aşan bir hapis sonrası Mendel, hatrı sayılır müşterilerinin de yardımıyla çıkar ama hem mental olarak hem de fiziksel olarak bitik bir hâldedir. Hikâyenin bundan sonraki safhaları hüzünlü bir sona doğru gidiştir. Aslında o kasvetli ve yozlaşmış toplumun içinde saf kalabilen tek kişidir Sahaf Mendel ama gelin görün ki başına gelenler hiç umulmadık ve sarsıcıdır... Aslında dönemin aktüel mevzularına bu kadar umursamaz bir tavır takınması da bir nevi kendini de bu sarsıcı sona götürmesini sağlamış gibi. Bazı yerlerde karakter gözüme fantastik bile geldi. Zweig'ın mekân tasvirleri canlıydı. Sağlam bir gözlemci olduğu ve bunu ifade edebilme yetisi yüksek biri olduğu açık. Az sayfa olmasına rağmen sıkmayan, sade ve akıcı bir dile sahip. Teması da az çok dönemin toplumsal hallini yansıttığı için eseri başarılı buldum diyebilirim.

Sahaf MendelStefan Zweig · İthaki Yayınları · 20238,3bin okunma

·

78 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Oğuz