Gerçeğin büyük ustalarından Bertolt Brecht gerçeğin yazılmasında beş zorluk başlıklı yazısında, gerçeğin yazılabilmesi için şunları gerekli görüyor: 1. Gerçeği yazabilecek cesaret. 2. Gerçeği kavrayabilecek akıl. 3. Gerçeği, elle tutulur bir silâha dönüştürmek sanatı. 4. Bu silahı etkili kılacak olanları seçebilmek. 5. Gerçeği yığınlara ulaştırabilmek, yaymak becerisi. Nedir gerçek? herkesin kendi çıkarına, ya da şartlanmasına göre ezberlediği ve doğru bildiği şeyler değil kesinlikle... Çocuğun sıcağı ve soğuğu tanımasıyla başlayan bir süreç ve bir ömrü kapsadığını söylemek mümkündür... Ya gerçeği yazmak? Gelin onun zorluğunu da siz düşünün. Onun için, gerçeği yazdığını iddia etmek hiç kolay değil. Evet ama yazarlığı anlamlı kılan tek şeydir, gerçeği yazmak çabası diyorum, çünkü, gerçeği yazabilmek öyle oldu bittiye getirilemez. 《Ben gerçeği yazıyorum》cümlesini söyleyecek babayiğit, tam bir gerçeklik bilinci içindeyse, bu cümlenin kolay kolay söylenemeyeceğini bilir. Bildiği için de gerçeği yazmak iddiasından çok, gerçeği yazabilmek çabasına önem verir... Evet, 1930 yılında, Paris’te, Alman yazarlarını koruma birliğince çıkarılan «unsere zeit» (yaşadığınız günler) dergisinde yayınlanan bu yazısını Brecht gizlice Hitler Almanya’sına sokuyor. Gerçeğin yazılması, onun gözünde, Hitler rejimine yöneltilebilecek en etkili silahlarda biri çünkü. Brecht, gerçeği yazmanın beş zorluğunda, birinci yeri cesarete verirken, şöyle diyor: «Üstün olmayan ırklardan sözedilirken açlığın, bilgisizliğin ve savaşların bu geri kalmışlığın asıl nedeni olup olmadığını sormak cesaret ister. Ama, kendimiz hakkında, «yenilen» hakkında gerçeği söylemek de cesaret ister. Bir av gibi kovalananların çoğu, kendi hatalarını kavramak yeteneğini kaybediyorlar, karalanmak en büyük haksızlık gibi görünüyor onlara. Onları kovalayanlar, kovaladıkları için «kötü»ler, kendileriyse «iyi oldukları» için kovalanıyorlarmış gibi. Oysa bu «iyilik», yenilmiş bir iyiliktir, yenildiğine, ezilip engellendiğine göre zayıf bir iyiliktir, kötü, dayanıksız, güvenilmez bir iyilik.. İyilerin, iyi oldukları için değil, zayıf oldukları için yenildiklerini söylemek de, cesaret ister.» Önümüze çıkan, kendi yarattığımız engellere rağmen çıkan, gerçeğe yan çizemeyeceğimiz için, gerçeği saptırmaya ise gücümüz hiç yetmeyeceği için, yettiğini sansak da kandırılan da yenilen de sadece kendimiz olacağımız için, gerçeği yazmağa uğraşacağız. Ötesi, tatara titiri... Söz tekrar Bertolt Brecht abimizde; "Doğruyu söylemek hiç bugünkü kadar yararlı olmuş muydu? Doğruyu söylemek hangi dönemde bugünkü kadar gerekli, etkili olmuştu? Yararlı her şeyin söylenmesini örtbas eden bu zorunluluk, biz edebiyatçıların ne soy yaratıklar olduğumuzu ortaya çıkardı: doğruyu söyleme zorunluluğu hiçbirimizi rahatsız etmedi. Sizler doğruyu, söylemeyi kendinize yakıştıramazken; doğruyu söylemeye karar vermiş olanlar, zorlu, gerçek bir çalışmanın içine düştüler. Çünkü doğruyu dile getirmek, doğruyu gözler önüne sermek çok güç bir görev. İlişkilerin kalıcı olmadığını, sistemin yıprandığını, iflâs ettiğini arzuhalciler bile anladı. Ama nasıl bir şey bu sistem? Bunu anlatmak güç. Yalnızca sempati gösterileri yeterli değil." 《●Hitler`e söz●》 Tankınız ne güçlü generalim, Siler süpürür bir ormanı, Yüz insanı ezer geçer. Ama bir kusurcuğu var; İster bir sürücü. Bombardıman uçağınız ne güçlü generalim, Fırtınadan tez gider, filden zorlu. Ama bir kusurcuğu var; Usta ister yapacak. İnsan dediğin nice işler görür, generalim, Bilir uçurmasını, öldürmesini, insan dediğin. Ama bir kusurcuğu var; Bilir düşünmesini de. İyi okumalar....